حمیدرضا سالمی؛ بهرام اندرزیان؛ سارا گوانجی
چکیده
مدل شبیهسازی AquaCrop که عملکرد محصول را بر اساس آب قابل استفاده تحت شرایط آبیاری کامل و کمآبیاری شبیهسازی میکند، ابزاری ارزشمند برای بهبود مدیریت آب در سطح مزرعه است. به منظور ارزیابی کارکرد این مدل در مزرعۀ برنج، از دادههای یک آزمایش دو سالۀ برنج رقم زایندهرود، در شبکۀ آبیاری نکوآباد استفاده شده است که خاکی با بافت ...
بیشتر
مدل شبیهسازی AquaCrop که عملکرد محصول را بر اساس آب قابل استفاده تحت شرایط آبیاری کامل و کمآبیاری شبیهسازی میکند، ابزاری ارزشمند برای بهبود مدیریت آب در سطح مزرعه است. به منظور ارزیابی کارکرد این مدل در مزرعۀ برنج، از دادههای یک آزمایش دو سالۀ برنج رقم زایندهرود، در شبکۀ آبیاری نکوآباد استفاده شده است که خاکی با بافت سنگین دارد و آب آن نسبتاً شور است. تیمارهای آبیاری شامل دو تیمار غرقاب دائم با ارتفاع 35 و 22 میلیمتر و یک تیمار متناوب از ارتفاع صفر (حالت اشباع) تا 15 میلیمتر بوده است. نتایج نشان میدهد که مدل AquaCrop قادر است عملکرد برنج را در تیمار آبیاری کامل و در کمآبیاریهای ملایم به خوبی شبیهسازی کند ولی با شدت یافتن کمآبیاری، دقت مدل در برآورد کاهش عملکرد دانه و پوشش سایهانداز کاهش مییابد. جذر میانگین مربعات خطا (RMSE)، ضریب توافق ویلموت (d) و ضریب مقادیر باقیمانده (CRM) برای مشخصه عملکرد دانه به ترتیب 03/1، 71/0 و 06/0 به دست آمد. مدل مورد مطالعه، عملکرد دانه(Y) ، مادۀ خشک اندامهای هوایی (B) و تغییرات پوشش سایهانداز (CC) را به خوبی پیش بینی میکند. بهترین منحنی برازش داده شده برای تابع تولید (عملکرد – آب) برای رقم و منطقۀ مورد نظر یک تابع درجه 2 بود، که در این حالت تابع تولید استخراج شده با ضریب تبیین قابل قبول 91/0 به دست آمد.
حمیدرضا سالمی
چکیده
کنترل ناصحیح و بیدقتی در تنظیم و توزیع جریان در شبکه‌های مدرن تاکنون موجب پایین آمدن راندمان توزیع و به‌دنبال آن بروز مشکلاتی در بهر‌ه‌برداری اقتصادی از شبکه‌های آبیاری شده است. نظر به اهمیت موضوع ارزیابی سامانه‌های کنترل جریان، در این مطالعه دو سامانة کنترل از نوع نیرپیک (شبکة آبیاری زایندهرود اصفهان) و طراحی دفتر عمران ...
بیشتر
کنترل ناصحیح و بیدقتی در تنظیم و توزیع جریان در شبکه‌های مدرن تاکنون موجب پایین آمدن راندمان توزیع و به‌دنبال آن بروز مشکلاتی در بهر‌ه‌برداری اقتصادی از شبکه‌های آبیاری شده است. نظر به اهمیت موضوع ارزیابی سامانه‌های کنترل جریان، در این مطالعه دو سامانة کنترل از نوع نیرپیک (شبکة آبیاری زایندهرود اصفهان) و طراحی دفتر عمران اراضی ایالات متحده (شبکه آبیاری درودزن فارس) بررسی و سازه‌های مناسب از لحاظ هیدرولیکی توصیه شده است. ضمن بازدیدهای مکرر از این دو شبکه، با استفاده از آلبوم‌ها و پلان نقشه‌های طراحی، تعدادی از ساختمان‌های تنظیم سطح آب و سازه‌های تنظیم جریان به‌عنوان سازه‌های نمونه انتخاب گردیدند. بده واقعی، یعنی همان بده تحویلی به مزارع، با بده اسمی مقایسه شد. افت انرژی در ساختمان‌های کنترل جریان (دریچه‌های مدول نیرپیک از نوع C2, L2, XX2، دریچه‌های C.H.O، دریچه‌های آمیل، آویو، کشویی و سرریزهای نوک اردکی) برای محدوده‌ای مشخص از بده کانال‌ها اندازه‌گیریو با افت انرژی مجاز که با استفاده از روابط تئوری افت انرژی بده به‌دست آمده، مقایسه شد. در این مطالعه، از مشخصه‌های کیدو و خطای نسبی به‌منظور تجزیه و تحلیل استفاده شده است. نتایج نشان میدهد که تفاوت مقادیر بده اسمی و مقادیر بده واقعی در شبکة درودزن در سطح احتمال 5 درصد (05/0P£) معنیدار است. این تفاوت در شبکة زایندهرود معنیدار نیست. با توجه به معنیدار نبودن تفاوت مقادیر بده اسمی و بده واقعی و مقادیر کمتر خطای نسبی در شبکة زایندهرود، دریچه‌های مدول نیرپیک به‌عنوان برترین سازه تنظیم جریان معرفی شدند. همچنین، دریچة آمیل و سرریزهای نوک اردکی به‌لحاظ داشتن حداقل درصد خطای نسبی و معنیدار نشدن تفاوت افت انرژی مجاز و افت انرژی اندازهگیری شده، به‌عنوان برترین تنظیم‌کننده‌های سطح آب پیشنهاد شدند.
حمیدرضا سالمی؛ علیرضا توکلی
دوره 8، شماره 1 ، خرداد 1386، ، صفحه 61-74
چکیده
به منظور بهبود بهره‌وری آب آبیاری در تولید دانه ارقام برنج، پژوهشی طی دو سال زراعی 81-1380 و 82-1381 به صورت طرح آماری کرتهای خردشده در قالب بلوک‌های کامل تصادفی و در سه تکرار در ایستگاه تحقیقات شهید فزوه اصفهان اجرا شد. سه تیمار میزان آب آبیاری (کرت اصلی) شامل: غرقاب دائم با ارتفاع 5/3 سانتیمتر ...
بیشتر
به منظور بهبود بهره‌وری آب آبیاری در تولید دانه ارقام برنج، پژوهشی طی دو سال زراعی 81-1380 و 82-1381 به صورت طرح آماری کرتهای خردشده در قالب بلوک‌های کامل تصادفی و در سه تکرار در ایستگاه تحقیقات شهید فزوه اصفهان اجرا شد. سه تیمار میزان آب آبیاری (کرت اصلی) شامل: غرقاب دائم با ارتفاع 5/3 سانتیمتر در تمام دورة فصل رشد (I1)، غرقاب دائم با ارتفاع 2/2 سانتیمتر در تمام دورة فصل رشد (I2)و تیمار غرقاب متناوب 5/1-0 سانتیمتر (I3)با هشت رقم و لاین برنج (کرت فرعی) شامل: گرده محلی، زایندهرود، سازندگی، حسنی شمال، 97-67، 113-67، 47-67 و 72-67 مد نظر قرار گرفتند. در دورة رشد و در پایان فصل رشد، عملکرد دانه و شاخص‌های بهره‌وری آب برای تیمارهای آبیاری و ارقام مختلف برنج برآورد شد. حداکثر میزان بهره‌وری آب مصرفی مربوط به رقم زایندهرود تحت تیمار I3 و به میزان 1/9 کیلوگرم به ازای هر میلیمتر آب است که نسبت به تیمار آبیاری I1 افزایشی برابر 82 درصد نشان میدهد، یعنی با 4/33 درصد کاهش آب مصرفی از طریق اصلاح مدیریت مصرف آب تنها 1/11 درصد افت عملکرد در واحد سطح اتفاق می‌افتد. همین رقم تحت تیمارهای دیگر آبیاری نیز نسبت به بقیه ارقام برتری دارد. بعد از این رقم، لاین 113-67،سازندگی و رقم محلی گرده بیشترین مقدار بهره‌وری آب مصرفی را دارا هستند. با توجه به نتایج این پژوهش اعمال آبیاری غرقاب متناوب قابل توصیه است.
حمیدرضا سالمی؛ حسنعلی عابدی
دوره 7، شماره 3 ، آذر 1385، ، صفحه 79-92
چکیده
به منظور بررسی تحمل ارقام و لاین‌های برنج به تنش خشکی و تعیین اثر این تنش برعملکردو اجزای عملکرداین گیاه، آزمایشی در سالهای زراعی 81-1380 و 82-1381در ایستگاه تحقیقات شهید فزوة اصفهان اجرا شد. آزمایش به صورت طرح آماری کرتهای خرد شده در قالب‌بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار اجرا ...
بیشتر
به منظور بررسی تحمل ارقام و لاین‌های برنج به تنش خشکی و تعیین اثر این تنش برعملکردو اجزای عملکرداین گیاه، آزمایشی در سالهای زراعی 81-1380 و 82-1381در ایستگاه تحقیقات شهید فزوة اصفهان اجرا شد. آزمایش به صورت طرح آماری کرتهای خرد شده در قالب‌بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار اجرا گردید. سه تیمار میزان آب آبیاری شامل آبیاری با عمق 5/3 سانتیمتر در تمام دورة فصل رشد(I1)، آبیاری با عمق 2/2 سانتی متر در تمام دورة فصل رشد (I2)،وتیمار کنترل عمق آب آبیاری بین صفر تا 5/1 سانتیمتر (I3) در کرتهای اصلی و هشت رقم برنج (گرده محلی، زایندهرود، سازندگی، حسنی، 97-67، 113-67، 47-67 ، و 72-67) در کرتهای فرعی قرار گرفتند. طی دوره و در پایان فصل رشد، صفات عملکرد دانه و اجزای عملکرد در تیمارهای مختلف اندازهگیری شد. نتایج نشان داد که تأثیر مقادیر مختلف‌آب مصرفی بر شاخص‌های درصد پوکی، ارتفاع بوته، طول خوشه، طول ریشه، وزن خشک ریشه، و کارآیی مصرف آب (WUE) در سطح یک درصد (£0.01r) معنیدار شد. این اثر بر بقیه شاخص‌ها معنی‌دارنگردید. همچنین ارقام مورد بررسی تفاوت کاملاً معنیداری (£0.01r) از نظر تعداد روز تا 50 درصد رسیدگی، طول ریشه، وزن خشک ریشه، ارتفاع بوته، طول خوشه، وزن هزار دانه،درصد پوکی، عملکرد دانه، تعداد پنجه، عرض و طول دانه شلتوک، تعداد دانه در خوشه وWUE داشتند. ارقام از نظر شاخص تعداد روز تا رسیدگی کاملدارای تفاوت معنیداری در سطح پنج درصد (£0.01r) بودند. میانگینWUE در تیمار I3 حداکثر و برابر 77/0 کیلوگرم بر مترمکعب به دست آمد. همچنین رقم زایندهرود دارای بالاترین مقدار WUE بود. بعد از این رقم، ارقام 113-67 و سازندگی بیشترین مقدار WUE را دارا بودند. با توجه به اهمیت بهینهسازی آب مصرفی به عنوان دیدگاه‌اصلی در روشهای اعمال تنش خشکی و بروز بحران آب در مناطق خشک و نیمهخشک کشور، تیمار I3 پیشنهاد گردید.
حمیدرضا سالمی؛ سعید ملک؛ داوود افیونی
دوره 7، شماره 2 ، شهریور 1385، ، صفحه 131-146
چکیده
به منظور بررسی واکنش ارقام جدید و تجارتی گندم و یک لاین امیدبخش به تیمارهای مختلف کمآبیاری، آزمایشی در ایستگاه تحقیقات کشاورزی کبوتر آباد به صورت طرح آماری کرتهای خرد شده در قالب بلوک‌های کامل تصادفی درسه تکرار اجرا شد. سه تیمار میزان آب آبیاری شامل 100، 80، و 60 درصد تبخیر و تعرق محصول در کرتهای اصلی و شش رقم گندم (پیشتاز، ...
بیشتر
به منظور بررسی واکنش ارقام جدید و تجارتی گندم و یک لاین امیدبخش به تیمارهای مختلف کمآبیاری، آزمایشی در ایستگاه تحقیقات کشاورزی کبوتر آباد به صورت طرح آماری کرتهای خرد شده در قالب بلوک‌های کامل تصادفی درسه تکرار اجرا شد. سه تیمار میزان آب آبیاری شامل 100، 80، و 60 درصد تبخیر و تعرق محصول در کرتهای اصلی و شش رقم گندم (پیشتاز، شیراز، M-73-18، مرودشت، مهدوی، و بک کراس روشن) در کرتهای فرعی قرار گرفت. طی دورة رشد و در پایان فصل رشد عملکرد و خصوصیات کیفی در تیمارهای مختلف اندازهگیری شد و دادههای ثبت شده طی سه سال زراعی 81-1380، 82- ١381و 83-1382 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که تأثیر میزان‌های مختلف آب آبیاری بر عملکرد دانه، کارآیی مصرف آب (WUE)، و کششپذیری خمیر در سطح یک درصد(01/0r ≤ ) معنیدار است. تأثیر میزان آبیاری بر صفات، تعداد سنبله در مترمربع، و گلوتن در سطح پنج درصد (05/0 r ≤) معنیدار است ولیتأثیر میزان‌های آبیاری بر صفات پروتئین، خاکستر، عدد زلنی، و مقاومت به کششپذیری خمیر معنیدار نیست. ارقام مورد بررسی تفاوت کاملاً معنیداری (01/0r ≤ ) از نظر عملکرد دانه،عدد زلنی (رسوب)، مقاومت به کشش و کششپذیری خمیر داشتند. البته تفاوت این ارقام در خصوص صفات پروتئین، خاکستر و گلوتن معنیدار نشد. میانگین مقادیر WUE در تیمار 60 درصد تبخیر و تعرق محصول، حداکثر و برابر 54/1 کیلوگرم بر مترمکعب به دست آمد. همچنین رقم پیشتازدارای بالاترین مقدار WUE بود. بعد از این رقم، لاینM-73-18 و رقم بک کراس روشن بیشترین مقدارWUE را دارا بودند. از این رو در مناطق خشک ارقام مذکور تحت مدیریت 40 درصد کسر آبیاری بر سایر ارقام برتری دارند.
حمیدرضا سالمی؛ لاله مشرف
دوره 7، شماره 1 ، خرداد 1385، ، صفحه 71-84
چکیده
در مدیریت آبیاری، کمآبیاری روشی است که بر اساس آن ضمن وارد نیامدن خسارات شدید به گیاه در اثر تنش خشکی، در مقدار آب آبیاری صرفه‌جویی می‌شود. غلات از جمله محصولات زراعی هستند که امکان به کارگیری مدیریت کمآبیاری برای آنها وجود دارد. به منظور مشخص کردن اثر کمآبیاری بر خصوصیات کیفی ذرت دانه‌ای (ارقام 647 و 704)، تحقیقی سه ساله ...
بیشتر
در مدیریت آبیاری، کمآبیاری روشی است که بر اساس آن ضمن وارد نیامدن خسارات شدید به گیاه در اثر تنش خشکی، در مقدار آب آبیاری صرفه‌جویی می‌شود. غلات از جمله محصولات زراعی هستند که امکان به کارگیری مدیریت کمآبیاری برای آنها وجود دارد. به منظور مشخص کردن اثر کمآبیاری بر خصوصیات کیفی ذرت دانه‌ای (ارقام 647 و 704)، تحقیقی سه ساله (80-1378) با چهار تیمار آبیاری شاهد، آبیاری کامل، 80 درصد آبیاری کامل و 60 درصد آبیاری کامل در قالب طرح آماری بلوک‌های کامل تصادفی به صورت بلوک خرد شده با سه تکرار در ایستگاه تحقیقات کبوترآباد اصفهان اجرا شد. قبل از شروع کاشت، نسبت به نمونه‌گیری آب، خاک و انجام آزمایش‌های مورد نیاز اقدام شد. میزان کود مصرفی طبق نتایج آزمون خاک و دستورالعمل مؤسسه تحقیقات خاک و آب تعیین گردید. در مهر ماه هر سال پس از عملیات برداشت خصوصیات کیفی محصول شامل: درصد چربی، پروتئین، خاکستر، و عملکرد دانه اندازهگیری و دادههای ثبت شده در مدت سه سال آزمایش تجزیة مرکب گردید. نتایج نشان داد که اثر رقم روی هیچ یک از صفات مورد اندازهگیری معنیدار نیست و از نظر عملکرد محصول تفاوت معنیدار (05/0£p ) بین تیمارهای آبیاری وجود دارد. همچنین مشخص شد که اثر تیمارهای آبیاری بر درصد پروتئین، چربی، و خاکستر معنیدار نیست. بیشترین میزان چربی و خاکستر در تیمار آبیاری کامل و کمترین آن در تیمار 60 درصد آبیاری کامل به دست آمد. مقدار پروتئین نیز در تیمار 60 درصد آبیاری کامل، حداکثر بود. یافته‌ها نشان داد با در نظر گرفتن بررسی‌های آماری و اهمیت بهنیه‌سازی آب مصرفی با کمآبیاری و بر اساس مقادیر کارآیی مصرف آب (WUE)، تیمار 60 درصد آبیاری کامل بر سایر تیمارها برتری دارد و به عنوان یک روش مدیریتی کارآمد در آبیاری مزارع ذرت توصیه می‌شود.
