علی اصغر قائمی؛ احسان امین دین
چکیده
خشکسالیهای اخیر موجب شده است که بهرهبرداری از منابع موجود آبهای با کیفیت بالا در اکثر مناطق کشور به اوج برسد و برنامهریزان و مدیران منابع آب را مجبور ساخته تا در برنامهریزیهای خود، به کلیه منابع آب متعارف و غیرمتعارف توجه کنند؛ یکی از این منابع، فاضلاب تصفیه شده شهری است. هدف از این تحقیق، بررسی اثر کاربرد ...
بیشتر
خشکسالیهای اخیر موجب شده است که بهرهبرداری از منابع موجود آبهای با کیفیت بالا در اکثر مناطق کشور به اوج برسد و برنامهریزان و مدیران منابع آب را مجبور ساخته تا در برنامهریزیهای خود، به کلیه منابع آب متعارف و غیرمتعارف توجه کنند؛ یکی از این منابع، فاضلاب تصفیه شده شهری است. هدف از این تحقیق، بررسی اثر کاربرد فاضلاب تصفیه شده شهری شیراز بر خصوصیات شیمیایی خاک منطقه باجگاه فارس با بافت لومرسی است. برای اجرای پژوهش حاضر، از شش تیمار آب آبیاری (آب چاه، آب چاه به همراه کود شیمیایی، فاضلاب تصفیه شده شهری، فاضلاب تصفیه شده شهری به همراه کود شیمیایی، آب چاه به همراه فاضلاب تصفیه شده، آب چاه به همراه فاضلاب تصفیه شده و کود شیمیایی) در آبیاری قطرهای برای کاشت کلم بروکلی استفاده شد. نتایج آزمون آماری دانکن نشان میدهد که استفاده از فاضلاب تصفیه شده، در مقایسه با آب چاه (شاهد) باعث افزایش معنیدار ویژگیهای شیمیایی خاک (اسدیته، نسبت جذب سدیم و کربن آلی) در سطح احتمال 5 درصد میشود؛ همچنین، غلظت اکثر عناصر پرمصرف و کممصرف گیاهی در خاک از جمله نیتروژن، پتاسیم، منیزیم و همچنین فلزات سنگین مانند آهن، روی و سرب در نتیجه استفاده از فاضلاب تصفیه شده، نسبت به آب چاه، در سطح احتمال 5 درصد افزایش مییابد.
علی اصغر قائمی؛ محمد رفیع رفیعی؛ علیرضا سپاسخواه
دوره 7، شماره 3 ، آذر 1385، ، صفحه 41-52
چکیده
بشر همواره سعی کرده است محیط را با توجه به نیازهای خود کنترل کند. یکی از پدیدههایی که بشر همواره با آن مبارزه کرده سرمازدگی گیاهان است. یکی از عمدهترین روشهای مبارزه با این پدیده آبیاری بارانی است که اساس آن تأثیر گرمکنندگی پوشش یخ ناشی از آب پاشیده شده روی اندامهای گیاهی است. به منظور بررسی تأثیر این روش، یک سیستم ...
بیشتر
بشر همواره سعی کرده است محیط را با توجه به نیازهای خود کنترل کند. یکی از پدیدههایی که بشر همواره با آن مبارزه کرده سرمازدگی گیاهان است. یکی از عمدهترین روشهای مبارزه با این پدیده آبیاری بارانی است که اساس آن تأثیر گرمکنندگی پوشش یخ ناشی از آب پاشیده شده روی اندامهای گیاهی است. به منظور بررسی تأثیر این روش، یک سیستم بالادرختی خودکار در بخشی از باغ هلو و در قطعهای به مساحت 1700 متر مربع در باجگاه (استان فارس) اجرا و تأثیر آن در مبارزه با سرمازدگی بررسی شد. قسمت دیگری از باغ به مساحت 1000 متر مربع به عنوان شاهد در نظر گرفته شد. از آنجایی که مهمترین نکته در این روش مدیریت صحیح آب مصرفی توسط آبپاشهاست از مدل FROSTPRO جهت تعیین شدت پاشش بهینة مورد نیاز استفاده گردید و با توجه به پارامترهای محیطی و گیاهی مقدار آب مصرفی به میزان 12 میلیمتر بر ساعت به دست آمد که تأمین آن اساس طراحی سیستم را تشکیل داد. پس از آن، سیستم مجهز به سیستم کنترل خودکار گردید و طی سه واقعة سرمازدگی در بهار 1382 و سه واقعه سرمازدگی دیگر در بهار 83 مورد آزمایش قرار گرفت که در هر سه مورد در سالهای متوالی دما در بلوک شاهد به زیر دمای بحرانی تنظیم شده (5/1- درجة سانتیگراد) رسید در حالی که در بلوک تحت آبیاری دما در حدی بالاتر از دما بحرانی نگه داشته شد، در مقایسة دو تیمار نشان داده شده که در بلوک تحت آبیاری در سال 82 تنها 12 درصد و در بلوک شاهد 5/41 درصد شکوفهها از بین رفتند و محصول درختان حفاظت شده 36 درصد بیشتر شد. نتایج حاصل از درصد شکوفههای زنده و همچنین تولید محصول بیشتر به علاوه اختلاف مشاهده شده بین دماهای ثبت شده نشانگر مؤثر بودن سیستم در پیشگیری از سرمازدگی درختان هلو در منطقة مورد مطالعه است.
علی اصغر قائمی؛ فرید فروغی
دوره 5، شماره 3 ، آذر 1383، ، صفحه 53-62
چکیده
سیستم آبیاری بارانی عقربهای یکی از روشهای مدرن آبیاری در بسیاری از نقاط کشور است. با توجه به استفادة رو به رشد از این سیستم، مسائل خشکسالی، و بحث اقتصادی بودن آبیاری (عمق بهینه آبیاری) این سوال مطرح میشود که عمق بهینة آبیاری چه مقدار است؟ متاسفانه این پارامتر عموماً بدون در نظر گرفتن تأثیرات زیست محیطی تعیین میشود. با توجه به مسائل ...
بیشتر
سیستم آبیاری بارانی عقربهای یکی از روشهای مدرن آبیاری در بسیاری از نقاط کشور است. با توجه به استفادة رو به رشد از این سیستم، مسائل خشکسالی، و بحث اقتصادی بودن آبیاری (عمق بهینه آبیاری) این سوال مطرح میشود که عمق بهینة آبیاری چه مقدار است؟ متاسفانه این پارامتر عموماً بدون در نظر گرفتن تأثیرات زیست محیطی تعیین میشود. با توجه به مسائل زیست محیطی و هزینهای که برای پاکسازی آن باید متحمل شویم عمق بهینه آبیاری، لزوماً عمقی نیست که بیشترین محصول از آن عاید شود. از این رو در تعیین عمق بهینه آبیاری محدودیتهای زیست محیطی را نیز باید در نظر گرفت. از طرفی دیگر، تمامی معادلاتی که برای بیان عمق بهینه آبیاری ارائه شدهاند بر مبنای تابع توزیع حاکم بر مشاهدات مزرعهای (مقدار آب پاشیده شده و یا نفوذ کرده در خاک) هستند و بنابراین دانستن تابع توزیع حاکم بر مشاهدات (مقدار آب پاشیده شده و یا نفوذ کرده در خاک) در تعیین عمق بهینه آبیاری امری ضروری و اجتناب ناپذیر است که در این تحقیق این امر بررسی شده است. در ابتدا، آزمایشها مطابق با استاندارد ASAE طرح ریزی شد. بدین منظور در چهار ردیف شعاعی (دو ردیفA ، Bروی شیب حداکثر با زاویه °3 بین دو شعاع و دو ردیفC ، Dروی شیب حداقل با زاویه °3 بین دو شعاع) قوطیهای نمونهبرداری آب به فاصلة 6 متر قرار گرفت. سپس دستگاه با سرعتهای مختلف راهاندازی و مقادیر آب داخل قوطیها در شرایط مختلف اقلیمی (سرعت باد، دمای هوا، رطوبت نسبی) اندازهگیری شد. سپس توابع توزیع مطرح در آبیاری بارانی (توزیع نرمال، لوگنرمال، توانی خاص و یکنواخت) انتخاب شد. برای محاسبات از یک تست آمار ناپارامتری (آزمون کولموگرف-اسمیرنوف) استفاده شد. از بین توابع توزیع مورد بررسی، توابع توانی و یکنواخت در سطح اعتماد 5 درصد در کلیه آزمایشها از نظر آماری رد شدند. توزیع لوگنرمال فقط در سه آزمون (از 20 مورد) در سطح اعتماد 5 درصد پذیرفته شد. توزیع نرمال که در سطح اعتماد 5 درصد در 15 آزمون پذیرفته شد بهترین توصیف را برای پراکندگی دادهها ارائه داده است. لذا توصیه میشود که برای سیستم آبیاری بارانی عقربهای محاسبات تعیین عمق بهینه آبیاری با در نظر گرفتن تابع توزیع نرمال دنبال شود.
علی اصغر قائمی
دوره 5، شماره 2 ، شهریور 1383، ، صفحه 27-48
چکیده
در پارهای از مناطق کشاورزی ایران سیستم آبیاری بارانی عقربهای Pivot) (Center یکی از روشهای پیشرفتة آبیاری است. گاهی طراحی و اجرای نادرست و عملکرد نامناسب این سیستم بازده واقعی آن را کاهش میدهد و در نتیجه منجر به توزیع غیر یکنواخت آب در طول بال، غیر یکنواختی پخش آب، و ایجاد شرایط ماندابی (یا رواناب) در سطح مزرعه می شود. ارزیابی ...
بیشتر
در پارهای از مناطق کشاورزی ایران سیستم آبیاری بارانی عقربهای Pivot) (Center یکی از روشهای پیشرفتة آبیاری است. گاهی طراحی و اجرای نادرست و عملکرد نامناسب این سیستم بازده واقعی آن را کاهش میدهد و در نتیجه منجر به توزیع غیر یکنواخت آب در طول بال، غیر یکنواختی پخش آب، و ایجاد شرایط ماندابی (یا رواناب) در سطح مزرعه می شود. ارزیابی سیستم در حال کار جهت بررسی درست بودن یا نبودن چگونگی نصب دستگاه، طراحی مناسب با شرایط منطقه، و حصول اطمینان از عملکرد مناسب سیستم امری ضروری و اجتناب ناپذیر است. بدین منظور، ارزیابی هیدرولیکی سیستم آبیاری بارانی عقربهای و اندازهگیری عوامل عملکرد شامل CU، DU، AELQ و PELQ در سطح مزرعه گندم تحت پوشش این سیستم در منطقه باجگاه دانشکدة کشاورزی دانشگاه شیراز انجام شد. در این ارزیابی آرایش ظرفهای نمونه برداری از نظر فاصلة بین آنها و نحوة قرارگیری روی شیب بر طبق استاندارد ASAE صورت گرفت. از مقایسة نمودارهای توزیع آب جمع آوری شده در ظرفها با منحنیهای به دست آمده از توزیع رطوبت در خاک مشاهده شد که روند کلی تغییرات آنها تقریباً ثابت نیست و میانگین یکنواختی توزیع، ضریب یکنواختی، بازده واقعی ربع پایین سیستم، و بازده بالقوة ربع پایین به ترتیب برابر با 63، 75، 55 و 55 درصد است. این مقادیر با توجه به معیارهای موجود پایین و نشان دهندة وضعیت نامناسب سیستم، عدم مطابقت با شرایط کارکرد، و طراحی نادرست سیستم است. برابر بودن AELQ و PELQ در طول فصل زراعی معرف آن است که همواره آبیاری کافی نیست و گیاه با تنش آبی مواجه است. ضد آب نبودن الکتروموتورها و نداشتن حفاظ، نیم سوز شدن اغلب آنها، طراحی نامناسب آبپاشهای مجاور الکتروموتورها، مقاومت ناکافی مهارها در مقابل کشش ایجاد شده در بال، و کم شدن قوس بالها از مشکلات فنی موجود در دستگاه است.