تحقیقات مهندسی صنایع غذایی - مقالات آماده انتشار

اثر دو دستگاه گاوآهن مرکب بر خصوصیات فیزیکی خاک در مقایسه با گاوآهن برگردان دار

رضا محمدی گل؛ ارژنگ جوادی؛ محمدعلی قضاوی

دوره 8، شماره 1 ، خرداد 1386، ، صفحه 47-60

چکیده

امروزه تحقیقات روی ادوات مرکب بنا به ضرورتهای کاهش تردد، صرفهجویی در زمان و هزینه و افزایش راندمان مورد توجه جدی قرار دارد. هدف از تحقیق حاضر، مقایسة دو دستگاه گاوآهن تلفیقی شامل گاوآهن برگرداندار + بازوی قلمی و گاوآهن بشقابی + بازوی قلمی با گاوآهن برگرداندار معمولی (گاوآهن متداول اغلب مناطق کشور) به عنوان تیمار شاهد ... بیشتر امروزه تحقیقات روی ادوات مرکب بنا به ضرورتهای کاهش تردد، صرفهجویی در زمان و هزینه و افزایش راندمان مورد توجه جدی قرار دارد. هدف از تحقیق حاضر، مقایسة دو دستگاه گاوآهن تلفیقی شامل گاوآهن برگرداندار + بازوی قلمی و گاوآهن بشقابی + بازوی قلمی با گاوآهن برگرداندار معمولی (گاوآهن متداول اغلب مناطق کشور) به عنوان تیمار شاهد بر برخی خصوصیات خاک با اندازهگیری شاخص مخروط خاک، جرم مخصوص ظاهری خاک، متوسط قطر وزنی کلوخهها و درصد برگردانشدن بقایاست. خاک محل آزمایش دارای بافت لومی با رطوبت 18-16 درصد در منطقه کرج بود. نتایج نشان داد که در عمق 30-20 سانتیمتری سطح خاک بیشترین کاهش جرم مخصوص ظاهری نسبت به قبل از شخم مربوط به تیمار گاوآهن برگرداندار + قلمی (با 76/30 درصد) است. همچنین به دلیل وجود سختلایة شخم در عمق مذکور استفاده از گاوآهن تلفیقی برای شکستن لایة مذکور موثر است. تیمار گاوآهن بشقابی + قلمی کمترین مقدار متوسط قطر وزنی کلوخه را دارا بود (3/55 درصد نسبت به دو تیمار دیگر کاهش دارد). بنابراین اگر هدف از شخمزدن خاک خردشدن هرچه بیشتر خاک سطحی و کاهش عملیات خاکورزی ثانویه باشد بهتر است از این گاوآهن استفاده شود. ار + قلمی کمترین میزان برگردانشدن بقایای گیاهی را گاوآهن بشقابی+ قلمی داشته است (3/67 درصد). بنابراین چنانچه هدف از عملیات شخم باقیگذاشتن مقداری معتنابه از بقایای گیاهی بر سطح خاک باشد استفاده از این گاوآهن پیشنهاد میشود.

تأثیرات آبیاری با پساب فاضلاب شهر اهواز بر خصوصیات هیدرولیکی خاک

ابوالفضل حنیفه لو؛ هادی معاضد

دوره 8، شماره 2 ، شهریور 1386، ، صفحه 47-62

چکیده

در بیشتر شهرهای بزرگ دنیا،قسمت اعظم منابع آب شیرین به تامین نیازهای شرب، بهداشت، وصنعت اختصاص داده می شود. این امر باعث کمبود آب جهت آبیاری اراضی کشاورزی شده است. در چنین شرایطی، استفاده از پساب فاضلاب شهری برای مقاصد مختلف و به خصوص کشاورزی به عنوان راه حلی مؤثر مورد توجه متخصصان مربوطه قرار گرفته است. در این پژوهش، اثر پساب ... بیشتر در بیشتر شهرهای بزرگ دنیا،قسمت اعظم منابع آب شیرین به تامین نیازهای شرب، بهداشت، وصنعت اختصاص داده می شود. این امر باعث کمبود آب جهت آبیاری اراضی کشاورزی شده است. در چنین شرایطی، استفاده از پساب فاضلاب شهری برای مقاصد مختلف و به خصوص کشاورزی به عنوان راه حلی مؤثر مورد توجه متخصصان مربوطه قرار گرفته است. در این پژوهش، اثر پساب فاضلاب شهر اهواز روی برخی از خصوصیات هیدرولیکی خاک مانند نفوذپذیری نهایی لایة سطحی، ضریب هدایت هیدرولیکی اشباع، و نگهداشت ویژة خاک درعمقهای مختلف و در نتیجه تداوم عملیات آبیاری بررسی شده است. این تحقیق به صورت یک طرح آماری فاکتوریل با پایة کاملاً تصادفی با سه تکرار و دو سطح تیمار آبی (پساب فاضلاب شهر اهواز و آب رودخانة کارون)، سه سطح عمق خاک (13-0، 26-13 و 40-26 سانتیمتری خاک)، و چهار سطح دورة آبیاری (4،2،1، و6 ماه) در کرتهایی به ابعاد 5/2×5/2 متر مربع، در زمین مجاور تصفیه خانۀ فاضلاب شهری غرب شهر اهواز و در شرایط بدون کاشت گیاه اجرا شد. بافت خاک محل اجرای طرح از نوع لوم شنی بوده. با گذشت 1، 2، 4، و6 ماه از شروع آبیاری، خصوصیات هیدرولیکی خاک شامل نفوذپذیری نهایی لایة سطحی، ضریب هدایت هیدرولیکی اشباع، و نگهداشت ویژة خاک در سه عمق 13-0، 26-13، و 40-26 سانتیمتری خاک اندازهگیری و محاسبه شد. تجزیه و تحلیل نتایج نشان میدهد که پساب فاضلاب شهر اهواز، در مقایسه با آب رودخانه کارون باعث افزایش معنی‌دار ضریب هدایت هیدرولیکی اشباع و نفوذپذیری لایة سطحی خاک میشود. با افزایش مدت زمان آبیاری از 2 به 4 ماه، اثر پساب فاضلاب در بهبود خصوصیات هیدرولیکی خاک افزایش مییابد که این افزایش میتواند به دلیل شرایط مساعدتر محیطی برای رشد میکروارگانیسم‌ها (فصل بهار) باشد. همچنین مشخص شد که در عمقهای پایینتر خاک، اثر پساب فاضلاب در بهبود خصوصیات هیدرولیکی خاک کاهش پیدا میکند.

تحلیل مواجهه روزانه کاربر با ارتعاش تراکتور دو چرخ

احمد تقی زاده علی سرایی؛ تیمور توکلی هشتجین؛ برات قبادیان

دوره 8، شماره 4 ، اسفند 1386، ، صفحه 47-64

چکیده

ارتعاش می‌تواند باعث اختلال در سلامت و آسیبرساندن به انسان در هنگام کار با وسایل صنعتی شود. این وسایل می‌توانند باعث ارتعاش کامل یا قسمتی از بدن مانند دست‌ها شوند. در بخش کشاورزی، نمونه‌ای از این ادوات تراکتور دوچرخ یا تراکتور دستی است که اغلب در شالی‌زارهای مناطق شمالی ایران از آن استفاده می‌شود. در این تحقیق، ارتعاش ... بیشتر ارتعاش می‌تواند باعث اختلال در سلامت و آسیبرساندن به انسان در هنگام کار با وسایل صنعتی شود. این وسایل می‌توانند باعث ارتعاش کامل یا قسمتی از بدن مانند دست‌ها شوند. در بخش کشاورزی، نمونه‌ای از این ادوات تراکتور دوچرخ یا تراکتور دستی است که اغلب در شالی‌زارهای مناطق شمالی ایران از آن استفاده می‌شود. در این تحقیق، ارتعاش تراکتور دوچرخ میتسوبیشی با توان 7/7 اسب بخار و بیشینة دور موتور 2400 دور بر دقیقهاز لحاظ انتقال ارتعاش به بدن کاربر و تاثیر آن بر سلامت وی بررسی شد. اندازه‌گیری‌‌ها در شرایط کاری حمل با دست و شخم‎زنی در سرعتهای 1600، 1800، 2000، 2200، و2400 دور بر دقیقه و سه مکان: دستة تراکتور دوچرخ، بازو، و قفسة سینه راننده، و در سه جهت عمودی، جانبی، و طولی انجام گرفت. مشاهده شد که با افزایش دور موتور، مقدار کل ارتعاش یا،نیز در سه مکان افزایش می‌یابد. همچنین، فرکانس غالب ارتعاش در تمام مکانها و جهت‌ها برابر با تعداد ضربات پیستون (انفجار مخلوط سوخت) یا دور موتور در یک ثانیه است. نتایج نشان داد که اندازة مواجهه با ارتعاش در یک روز کاری 8 ساعته یعنیA(8) برابر14/19 متر بر مجذور ثانیه می‎شود که بسیار بالاتر از استاندارد(2 متر بر مجذور ثانیه) است ومی‌تواند باعث اختلال در سلامت راننده ‎شود. با توجه به نتایج به دست آمده می‌توان پیش‎بینی کرد که در این وضعیت کاری در کمتر از 2 سال در 10 درصد کاربرانی این تراکتور دوچرخ فرسودگی انگشتان و اختلالات عروقی در دستان آنان به وجود آید.

ارزیابی مؤلفه‌های مختلف مؤثر بر آب‌بها و ارزش اقتصادی آب در تولید مرکبات با سیستم‌های قطره‌ا‌ی (مطالعه موردی)

علی مراد حسن لی

دوره 7، شماره 2 ، شهریور 1385، ، صفحه 47-60

چکیده

آب در تولید فرآورده‌های کشاورزی، به ویژه در مناطق خشک، نقش کلیدی دارد. به همین دلیلتحقیق حاضربه تجزیه و تحلیل اجزای هزینه و اجزای ارزش آب، قیمت تمام شدة آب، آب‌بها، و نگاه اقتصادی به آب می‌پردازد. برای این منظور، در منطقة داراب حجم آب کاربردی باغداران اندازه‌گیری و بر پایة داده‌های طولانی ‌مدت اقلیمی منطقه نیاز آبی با سه ... بیشتر آب در تولید فرآورده‌های کشاورزی، به ویژه در مناطق خشک، نقش کلیدی دارد. به همین دلیلتحقیق حاضربه تجزیه و تحلیل اجزای هزینه و اجزای ارزش آب، قیمت تمام شدة آب، آب‌بها، و نگاه اقتصادی به آب می‌پردازد. برای این منظور، در منطقة داراب حجم آب کاربردی باغداران اندازه‌گیری و بر پایة داده‌های طولانی ‌مدت اقلیمی منطقه نیاز آبی با سه روش برآورد شد. اجزای هزینه‌های آب با بهره‌گیری از روش‌های اقتصاد مهندسی محاسبه و اجزای ارزش کل اقتصادی آب با مؤلفههای مربوطه بررسی شد. با در نظر گرفتن حجم متوسط آب تأمین شده از هر حلقه چاه و نرخ‌های مختلف برگشت سرمایه، قیمت تمام شدة آب و جایگاه آب در هزینه‌های تولید و ارزش تولید نهایی آن در منطقه تعیین گردید. با مشخص شدن ارزش آب در تولید مرکبات و هزینه‌های تمام شدة آن و ارزش تولید نهایی، قیمتی برای آب با روش قطره‌ای در تولید مرکباتپیشنهاد شد. در این مطالعه، با در نظر گرفتن نرخ20 درصد برای بازگشت سرمایه، قیمت تمام شده آب 5/319 ریال، ارزش آب 824 ریال، ارزش تولید نهایی آب 4/374 ریال، و آب‌بها یا قیمت فروش آب برابر 55 ریال در هر متر مکعب برآورد گردید. این تحقیق نشان میدهد که ارزش واقعی آب در منطقه به مراتب بیش از قیمت تمام شدة آب و قیمت پیشنهادی آب بهاست که نشان دهنده بالا بودن ارزش آب در منطقه است.

ارزیابی عملکرد دستگاه ساقه کن پنبه

محمدرضا مستوفی سرکاری؛ پیام ملکی تبریز؛ سعید مینایی

دوره 7، شماره 4 ، اسفند 1385، ، صفحه 47-58

چکیده

در ایران سطح نسبتاً وسیعی از زمینهای کشاورزی به کشت پنبه اختصاص دارد. پس از برداشت محصول، ساقههای باقیمانده در زمین، موجب میشود عملیات کاشت محصول بعدی (گندم، چغندرقند، ذرت ...) دشوار شود. در این طرح، پس از بررسی روشهای مختلف ارائه شده، روشی انتخاب شده است که برای بیرون کشیدن ساقه از دو دیسک استفاده شود. این دو دیسک ... بیشتر در ایران سطح نسبتاً وسیعی از زمینهای کشاورزی به کشت پنبه اختصاص دارد. پس از برداشت محصول، ساقههای باقیمانده در زمین، موجب میشود عملیات کاشت محصول بعدی (گندم، چغندرقند، ذرت ...) دشوار شود. در این طرح، پس از بررسی روشهای مختلف ارائه شده، روشی انتخاب شده است که برای بیرون کشیدن ساقه از دو دیسک استفاده شود. این دو دیسک در مقابل یکدیگر با زاویة تمایل و همپوشانی مناسب قرار گرفته‎اند در حالیکه به کل مجموعه نیز زاویة حمله‎ داده می‎شود. در ابتدا با آزمایشهای مزرعه‎ای، مشخصات مورد نیاز مزرعه و ساقه تعیین شده است. با توجه به این مشخصات و محاسبات تئوری (استفاده از فرمولهای طراحی) و نرم افزاری (استفاده از نرمافزارMechanical Desktop)، مقادیر تقریبی مناسب برای زاویة تمایل در محدوده 25 تا 35 درجه، برای زاویة حمله در محدوده 17 تا 27 درجه و برای فاصلة همپوشانی دیسکها در محدوده 25 تا 55 میلیمتر به دست آمده است. دستگاه به گونهای طراحی شده است که امکان تغییر این پارامترها را در محدوده مورد نظر به صورتی ساده فراهم سازد. این طراحی در سه قسمت انجام گرفته است. ابتدا مجموعهای برای ثابت کردن دیسک (مجموعه دیسک)، سپس مجموعهای برای اتصال دیسک به شاسی (مجموعة محور) و مجموعه شاسی طراحی شده است. مجموعه شاسی، کل ماشین را به سه نقطة اتصال تراکتور متصل میکند. پس از تکمیل طراحی، عملکرد دستگاه ساخته شده ارزیابی شد. در ارزیابی عملکرد مزرعهای ماشین تاثیر تیمارهای زاویة تمایل، زاویة حمله و همپوشانی (هر یک در سه سطح) بر بازده ماشین- مشتمل بر درصد ساقهها و ریشههای برداشت شده، درصد ساقههای بریده شده، یکنواختی برداشت و نحوة آماده کردن زمین برای کشت بعدی بررسی شد. در مزرعه مورد آزمون، رطوبت خاک 8 (بر پایۀ خشک) درصد و شاخص مقاومت به نفوذ در خاک 55/1 مگاپاسکال بوده است. تجزیه و تحلیل آماری دادهها نشان میدهد که بهترین عملکرد مربوط به این تیمارها بوده است: زاویة تمایل 30 درجه با بازدهی 4/95 درصد و زاویة حمله 17 درجه با بازدهی 9/94 درصد و از نظر همپوشانی دیسکها، فاصلة همپوشانی 25 میلیمتر با بازدهی 1/94 درصد که بیشترین درصد ساقههای برداشت شده را به خود اختصاص میدهند و میتوانند به عنوان مشخصات فنی دستگاه در تولید نیمهصنعتی استفاده شوند.

کارآیی مصرف آب گندم تحت شرایط شوری و کم‌آبی

علیرضا کیانی؛ مجید میرلطیفی؛ مهدی همایی؛ علی محمد چراغی

دوره 6، شماره 3 ، آذر 1384، ، صفحه 47-64

چکیده

در مناطق خشک و نیمه خشک، کمبود آب و کاهش کیفی منابع آب و خاک از عوامل اصلی کاهش تولید محسوب می‌شوند. در چنین شرایطی، کاربرد روش کم‌آبیاری و استفاده از آب‌های نامتعارف در کشاورزی دو راهبرد مدیریتی مهم جهت تعدیل شرایط تنش آبی پنداشته می‌شود. در این راستا، پژوهش حاضر به منظور بررسی کارآیی مصرف آب و عملکرد گندم تحت شرایط شوری و کم‌آبی ... بیشتر در مناطق خشک و نیمه خشک، کمبود آب و کاهش کیفی منابع آب و خاک از عوامل اصلی کاهش تولید محسوب می‌شوند. در چنین شرایطی، کاربرد روش کم‌آبیاری و استفاده از آب‌های نامتعارف در کشاورزی دو راهبرد مدیریتی مهم جهت تعدیل شرایط تنش آبی پنداشته می‌شود. در این راستا، پژوهش حاضر به منظور بررسی کارآیی مصرف آب و عملکرد گندم تحت شرایط شوری و کم‌آبی به مدت دو سال زراعی (81-80 و 82-81) در شمال شهرستان گرگان (آق قلا) به اجرا در آمد. چهار سطح مقدار آب شامل 50 (W1) ،75(W2)، 100(W3)و 125 (W4) درصد نیاز گیاه به عنوان عامل اصلی و چهار سطح شوری شامل5/1(S1) ، 5/8 (S2)، 5/11(S3) ، و 2/14 (S4) دسی‌زیمنس بر متر به عنوان عامل فرعی با سه تکرار در یک آزمایش کرت‌‌‌‌‌‌های خرد شده به صورت طرح بلوک‌های کاملاً تصادفی بررسی شد. نتایج نشان داد که با استفاده از روشهای کم آبیاری و همچنین کاربرد آب‌های شور زهکش‌ها برای آبیاری گندم حجم قابل توجهی آب غیر شور ذخیره میشود به طوریکه کارآیی مصرف آب و عملکرد کاهش معنی‌داری نداشتند. توزیع شوری در نیمرخ خاک نشان داد، کاربرد آب شور موجب افزایش شوری خاک در زمان برداشت گندم میشود. در تیمار S4 و در عمق40 سانتیمتری شوری خاک از 4 دسی‌زیمنس بر متر در زمان کاشت به 5/7 دسی‌زیمنس بر متر در زمان برداشت افزایش یافت. ولی باران‌های پاییزه موجب تعدیل این روند در اوایل رشد گندم شده به طوری که در شروع فصل بعدی در تیمار فوق شوری خاک به 8/5 دسی‌زیمنس بر متر کاهش یافت.

بررسی تأثیر همزمان هندسه جت‌های مستغرق و غلظت پساب خروجی بر طول شناوری مثبت

جواد احدیان؛ حبیب موسوی جهرمی

دوره 11، شماره 1 ، خرداد 1389، ، صفحه 49-66

چکیده

جریان تخلیة شده جت‌های مستغرق باعث اختلاط جریان جت با جریان پذیرنده میشود. پیش‌بینی نوع اختلاط، در مسائل زیست محیطی را از اهمیت زیادی دارد. در این مقاله، طول اختلاط شناوری مثبت و خصوصیات منحنی پایین ‌افتادگی ایجاد شده در اثر جت مستغرق بررسی شده است. جریان جت‌ به پارامترهایی از قبیل سرعت اولیه، قطر پخش‌کننده، غلظت جریان ... بیشتر جریان تخلیة شده جت‌های مستغرق باعث اختلاط جریان جت با جریان پذیرنده میشود. پیش‌بینی نوع اختلاط، در مسائل زیست محیطی را از اهمیت زیادی دارد. در این مقاله، طول اختلاط شناوری مثبت و خصوصیات منحنی پایین ‌افتادگی ایجاد شده در اثر جت مستغرق بررسی شده است. جریان جت‌ به پارامترهایی از قبیل سرعت اولیه، قطر پخش‌کننده، غلظت جریان تخلیه شده در منبع پذیرندة، و شرایط جریان پذیرنده وابسته است. برای بررسی چگونگی ارتباط بین پارامترها، یک مدل آزمایشگاهی در آزمایشگاه هیدرولیک دانشگاه شهید چمران ساخته و آزمایشهای مختلف با سرعت، غلظت، و قطرهای اولیه متفاوت جت اجرا شد. طول منحنی‌های پایین افتادگی جریان جت به صورت نسبت بدون بعد طول به قطر اولیه در مقابل نسبت طولی پایین افتادگی بررسی شده است. بر اساس نتایج به دست آمده، افزایش قطر جت و به تبع آن افزایش مومنتم فلاکس، تأثیر معنی‌داری بر طول منحنی پایین افتادگی دارد. همچنین، افزایش غلظت سیال جت نیز به دلیل افزایش گرادیان دانسیته بین سیال جت و سیال پذیرنده و تغییر در نیروهای شناوری تأثیر زیادی بر طول منحنی پایین افتادگی دارد، به طوری که در یک غلظت مساوی، با افزایش قطر از 5 به 8 و از 8 به 15 میلیمتر، عدد فرود جرمیبرای سرعت‌های ورودی مختلف بین 30 تا 40 درصد کاهش و نسبت طولی شناوری مثبت به قطر اولیه بین 20 تا 35 درصد کاهش نشان داده است. نتایج حاصل از آزمایش نشان داد که با افزایش غلظت به میزان دو برابر، نسبت طولی شناوری مثبت به قطر اولیه بین 5 تا 20 درصد کاهش می‌یابد.

عوامل مؤثر بر نیرو و انرژی برای جداکردن زیره از بوته زیرة سبز

محمدحسین سعیدی راد؛ احمد طباطبایی فر؛ فوژان بدیعی

دوره 11، شماره 2 ، شهریور 1389، ، صفحه 49-58

چکیده

زیرة سبز گیاهی یکساله و یکی از گیاهان زراعی مستعد برای مناطق خشک و نیمه‌خشک ایران است. زیرة سبز به دلیل نیاز آبی کم و کوتاه بودن فصل رشد آن در سالهای اخیر مورد توجه کشاورزان قرار گرفته است. زیرة سبز در زمان برداشت مقاومت کمی در برابر ریزش دارد و اگر توجه نشود بخش عمدهای از محصول از دست میرود. دلیل ریزش دانه در ... بیشتر زیرة سبز گیاهی یکساله و یکی از گیاهان زراعی مستعد برای مناطق خشک و نیمه‌خشک ایران است. زیرة سبز به دلیل نیاز آبی کم و کوتاه بودن فصل رشد آن در سالهای اخیر مورد توجه کشاورزان قرار گرفته است. زیرة سبز در زمان برداشت مقاومت کمی در برابر ریزش دارد و اگر توجه نشود بخش عمدهای از محصول از دست میرود. دلیل ریزش دانه در حین برداشت یا قبل از آن، کاهش نیروی اتصال دانه به بوته است. لذا به منظور بررسی: الف) عوامل مؤثر بر مقاومت دو سطح (در امتداد محور طولی دانه و عمود بر آن) و ب) نوع زیره (دیم و آبی) بر نیرو و انرژی لازم برای جدا کردن دانه از بوته این تحقیق عملی شد. نتایج نشان داد که میانگین نیرو و انرژی لازم برای کندن دانههای زیره از بوته به ترتیب برابر 995/0 نیوتن و 747/0 میلیژول است. همین مشخص شد که رطوبت مهمترین فاکتوری است که نیرو و انرژی مورد نیاز برای کندن دانة زیره را تحت تاثیر قرار میدهد به‌طوری‌که با افزایش رطوبت، نیرو و انرژی مورد نیاز برای کندن دانه افزایش مییابد. نتایج بررسی اثرهای دوگانة جهت کندن و رطوبت نشان داد که بیشترین اختلاف بین سطوح مختلف جهت کندن، در رطوبت 9/5 درصد است. در صورت اعمال نیرو در جهت عمود بر محور دانه، نیرو و انرژی مورد نیاز برای کندن دانه به ترتیب 26 و 20 درصد نسبت به حالت اعمال نیرو در امتداد محور دانه کاهش مییابد. همچنین کمترین اختلاف بین سطوح مختلف سرعت، در رطوبت 9/5 درصد است و در سطح رطوبت 5/13 درصد، اختلاف بین هر سه سطح سرعت معنیدار و بیشترین تأثیر سرعت بر انرژی کندن دانه زیره در این رطوبت است.

مطالعه آزمایشگاهی ساختار الگوی جریان انحرافی به دهانه آبگیر جانبی با زاویة 90 درجه و مقدار رسوب ورودی به آن در بندهای انحراف آب

مهدی اسمعیلی ورکی؛ جواد فرهودی؛ محمدحسین امید

دوره 10، شماره 1 ، خرداد 1388، ، صفحه 49-68

چکیده

تجربیات حاصل از عملکرد دهانه‌های آبگیر بند‌های انحرافی به منظور تأمین مصارف مختلف نشان داده است که یکی از مسائل اصلی در طراحی دهانه‌های آبگیر، کاستن از رسوب ورودی به دهانة آبگیر و کانال آب‌بر پایاب آن است. بی‌تردید هرگونه اتخاذ تصمیم یا انتخاب روشی جهت کاستن از ورود رسوب به کانال پایین‌دست دهانة آبگیر، مستلزم شناخت رفتار الگوی ... بیشتر تجربیات حاصل از عملکرد دهانه‌های آبگیر بند‌های انحرافی به منظور تأمین مصارف مختلف نشان داده است که یکی از مسائل اصلی در طراحی دهانه‌های آبگیر، کاستن از رسوب ورودی به دهانة آبگیر و کانال آب‌بر پایاب آن است. بی‌تردید هرگونه اتخاذ تصمیم یا انتخاب روشی جهت کاستن از ورود رسوب به کانال پایین‌دست دهانة آبگیر، مستلزم شناخت رفتار الگوی جریان در حال انحراف به دهانه آبگیر و مکانیزم انتقال رسوب به آن است. با توجه به اینکه آبگیری با زاویة 90 درجه نامناسب‌ترین شرایط را از نظر میزان رسوب ورودی به دهانه آبگیر فراهم می‌سازد، در پژوهش حاضر، رفتار هیدرودینامیکی جریان و مکانیزم ورود رسوبات بستری به دهانة آبگیری با زاویة 90 درجه از بند انحرافی آبگیری به صورت آزمایشگاهی بررسی شد. برای این منظور اندازه‌گیری‌های متنوع هیدرودینامیکی و رسوبی تحت شرایط مختلف هیدرولیکی نظیر دبی رودخانه، دبی آبگیری، و دبی خروجی از دریچه مجرای تخلیه صورت گرفت. تجزیه و تحلیل نتایج نشان داد که میزان دبی خروجی از دریچه مجرای تخلیه رسوب تأثیری قابل توجه بر نیمرخ‌های سرعت جریان در امتداد دهانة آبگیر و مکانیزم ورود رسوب به دهانة آبگیر دارد. در شرایطی‌که مجرای تخلیة رسوب کاملاً بسته است، کلیة نیمرخ‌های سرعت یک نقطة عطف دارند و بسته به شدت آبگیری از عمقی ار نیمرخ سرعت، مقدار سرعت منفی می‌شود. همچنین مشاهدات نشان داد که رسوبات بر اثر گردابه‌های تورنادویی شکل به دهانه آبگیر وارد می‌شوند. این گردابه‌ها عموماً در بازه انتهایی جبهة رسوب بستر رودخانه شکل میگیرند و در مقابل دهانة آبگیر به بلوغ رشد خود می‌رسند. آزمایش‌ها همچنین نشان داد که دوره تناوب و قدرت این گردابه‌ها تابعی از شدت آبگیری است. تجزیه و تحلیل‌ها نشان داد که با افزایش دبی آبگیری میزان رسوب ورودی به دهانة آبگیر افزایش می‌یابد و میزان رسوب ورودی به دهانة آبگیر در هر دبی آبگیری، با افزایش دبی مجرای تخلیه رسوب افزایش قابل توجهی دارد.

کاربرد مدل‌های HEC-RAS و MIKE-11 در شبیه‌سازی جریان در کانال‌های آبیاری

محمدعلی شاهرخ نیا؛ محمود جوان؛ علیرضا کشاورزی

دوره 9، شماره 1 ، خرداد 1387، ، صفحه 49-62

چکیده

با شبیه‌سازی جریان آب در کانال‌ها و شبکه‌های آبیاری می‌توان برخی از علل عملکرد ضعیف این سیستم‌ها را پیدا و راه حل مناسب را پیشنهاد کرد. مدل‌های ریاضی مناسب که اخیراً مورد توجه زیادی واقع شده است، می‌توانند ابزارهای مناسب جهت شبیه‌سازی جریان آب در شبکه‌های آبیاری و زهکشی باشند. در این تحقیق، دو مدل معروف HEC-RAS و MIKE-11 مقایسه ... بیشتر با شبیه‌سازی جریان آب در کانال‌ها و شبکه‌های آبیاری می‌توان برخی از علل عملکرد ضعیف این سیستم‌ها را پیدا و راه حل مناسب را پیشنهاد کرد. مدل‌های ریاضی مناسب که اخیراً مورد توجه زیادی واقع شده است، می‌توانند ابزارهای مناسب جهت شبیه‌سازی جریان آب در شبکه‌های آبیاری و زهکشی باشند. در این تحقیق، دو مدل معروف HEC-RAS و MIKE-11 مقایسه و هیدرولیک جریان در یکی از کانال‌های درجه 2 در شبکة آبیاری و زهکشی درودزن فارس با این دو مدل بررسی شده است. سازه‌های کنترلکننده جریان آب در این شبکه عمدتاً از نوع روزنه‌های دریچه‌دار مستطیلی با بار ثابت و دریچه‌های قوسی هستند. در این تحقیق، از نرمافزارHEC-RAS که بیشتر برای بررسی هیدرولیک رودخانه کاربرد دارد، جهت شبیه‌سازی جریان ماندگار در شبکه مذکور استفاده و با مدل غیرماندگار MIKE-11 مقایسه شد. به دلیل محدودیت‌های موجود در مدل HEC-RAS، با استفاده از دو سری داده اندازه‌گیریشده آزمایشگاهی و میدانی، روابطی جدید برای تعیین دبی دریچه‌های قوسی آزاد به‌دست آمد و بر اساس آنها مدل تصحیح شد. مدل با استفاده از داده‌های اندازه‌گیریشده دبی جریان، بازشدگی دریچه‌ها، و رقوم سطح آب در کانال اجرا و واسنجی و اعتبار آن تایید شد. برای مقایسة مدل‌ها از چند پارامتر آماری استفاده شد. نتایج نشان داد که اولاً رابطة جدید به دست آمده برای دریچه‌های قوسی رابطهای است مناسب و ثانیا،ً برای تجزیه و تحلیل هیدرولیک جریان در شبکه آبیاری درودزن و شبکه‌های مشابه با نرمافزارHEC-RAS، پس از تصحیح میتواند قابلیت بهتری نسبت به MIKE-11داشته باشد. همچنین مشخص شد که فاصلة محور دریچة قوسی تا کف کانال عاملی مهم است که در روابط حاکم بر دریچه‌های قوسی باید به آن توجه شود.

اثر طول مدت و شرایط نگهداری بر افت وزنی و ویژگیهای کیفی توده‌های سیر استان همدان

فریبا بیات

دوره 5، شماره 2 ، شهریور 1383، ، صفحه 49-62

چکیده

در این تحقیق، اثر شرایط نگهداری در انبارهای سرد، نیمه فنی، و سنتی در طول مدت شش ماه بر ویژگیهای کیفی توده‌های سیر سفید و صورتی بسته‌بندی شده در جعبه‌های چوبی و کیسه‌های توری بررسی شد. به این منظور در مدت نگهداری هر ماه یک بار عوامل کیفی- افت وزنی و میزان رطوبت، فساد، سفتی بافت، و اسیدپیرویک کل- اندازه‌گیری گردید. بین افت وزنی و درصد ... بیشتر در این تحقیق، اثر شرایط نگهداری در انبارهای سرد، نیمه فنی، و سنتی در طول مدت شش ماه بر ویژگیهای کیفی توده‌های سیر سفید و صورتی بسته‌بندی شده در جعبه‌های چوبی و کیسه‌های توری بررسی شد. به این منظور در مدت نگهداری هر ماه یک بار عوامل کیفی- افت وزنی و میزان رطوبت، فساد، سفتی بافت، و اسیدپیرویک کل- اندازه‌گیری گردید. بین افت وزنی و درصد فساد توده‌های سیر در طول مدت نگهداری در شرایط گوناگون اختلاف معنی‌دار مشاهده شد به طوری که افت وزنی و درصد فساد توده‌های سیر در انبار نیمه فنی بیشتر از انبار سرد و کمتر از انبار سنتی و در توده های ‌سیر صورتی بیش از توده های سیر سفید و در بسته‌بندیهای توری بیش از جعبه های ‌چوبی گردید. توده سیر سفید و صورتی در انبار سرد به ترتیب با 89/13 و 73/16 درصد افت وزنی و 1/12 و 46 درصد فساد کمترین و در انبار سنتی به ترتیب با 87/25 و22/47 درصد افت وزن و 3/56 و100 درصد فساد بیشترین افت وزن و فساد را به خود اختصاص دادند. بین مقدار اسید پیرویک توده‌های سیر در طول مدت نگهداری اختلاف معنی‌دار وجود دارد و مقدار آن در توده‌های سیر تا 150 روز پس از نگهداری به علت تجزیه ترکیب عطر و طعم دهنده سیر به صورت معنی‌دار افزایش و پس از آن (به غیر از توده سیر صورتی در انبار سرد) کاهش نشان داد. مقدار اسید‌پیرویک در توده سیر صورتی بیش از توده سیر سفید و در انبار نیمه فنی بیش از دو انبار دیگر بود. سفتی بافت تودة‌ سیر سفید در مدت شش ماه در هر یک از سه انبار یاد شده کاهش یافت. میزان سفتی در توده ‌سیر صورتی در انبارهای نیمه فنی و سنتی تا 120 روز پس از نگهداری کاهش و پس از آن به علت خشک شدن سیرچه‌ها بر اثر از دست دادن رطوبت در ماههای پنجم و ششم نگهداری، افزایش نشان داد.

تأثیر فرآوری هیدراتاسیون گرم سبوس گندم با ذرات ریز بر ترکیبات شیمیایی آن و خواص نانوایی خمیر

منا ایوز؛ لاله مشرف

دوره 13، شماره 4 ، اسفند 1391، ، صفحه 51-60

https://doi.org/10.22092/jaer.2013.100288

چکیده

در سال‌های اخیر فیبرهای رژیمی به دلیل داشتن آثار مفید فیزیولوژیکی و متابولیکی در بدن مورد توجه بسیاری از محققان قرار گرفته‌ است. میزان فیبرهای رژیمی مورد نیاز بدن، حدود 30 گرم در روز توصیه شده است اما مصرف آن در تغذیة روزانه معمولاً کمتر است. غنی‌سازی مواد غذایی با سبوس گندم به عنوان منبع غنی از فیبرهای رژیمی با توجه به ابعاد ... بیشتر

اثر زمان و دوز (مقدار)های مختلف پرتوتابی الکترون سریع بر تغییرات کمی و کیفی سیر سفید (Allium sativum L.) در مدت نگهداری در انبار

فریبا بیات؛ حمیدرضا ذوالفقاریه

دوره 12، شماره 2 ، شهریور 1390، ، صفحه 51-68

https://doi.org/10.22092/jaer.2011.100310

چکیده

با فرایند پرتوتابی میتوان از ضایعات سیر در انبارها جلوگیری کرد. زمان و دوز(مقدار) پرتو دو عامل موثر در انجام فرایند پرتوتابی هستند، بنابراین توده سیر سفید همدان 30 و 45 روز پس از برداشت با دوزهای 0، 25، 50، 75، 100، و 150 گری پرتوهای الکترون سریع پرتودهی ‌شدند. طی8 ماه نگهداری در دو شرایط انبار سرد و کنترل نشده برخی عوامل کمی و کیفی سوخها ... بیشتر با فرایند پرتوتابی میتوان از ضایعات سیر در انبارها جلوگیری کرد. زمان و دوز(مقدار) پرتو دو عامل موثر در انجام فرایند پرتوتابی هستند، بنابراین توده سیر سفید همدان 30 و 45 روز پس از برداشت با دوزهای 0، 25، 50، 75، 100، و 150 گری پرتوهای الکترون سریع پرتودهی ‌شدند. طی8 ماه نگهداری در دو شرایط انبار سرد و کنترل نشده برخی عوامل کمی و کیفی سوخها هر دو ماه یک مرتبه اندازه‌گیری و ارزیابی شدند. نتایج نشان داد که در هر دو شرایط نگهداری، تیمارهای پرتو دیده علایم جوانه‌زنی بیرونی را بروز ندادند و جوانه‌زنی فقط در سیرچههای پرتو ندیده مشاهده شد. افت وزنی تیمارهای پرتو دیده کمتر از شاهد بود به‌طوری که پس از 300 روز نگهداری، میانگین افت وزنی سیر در هفته در انبار سرد برای دوزهای 50 گری و بالاتر و در انبار با شرایط کنترل نشده برای دوزهای 75 گری و بالاتر در محدودة پایین یعنی کمتر از 1 درصد قرار داشت. مقدار پیرووات کل بهویژه تا 120 روز پس از نگهداری، افزایش یافت ولی اختلاف معنیداری بین مقادیر آن در دوزهای مختلف پرتوتابی مشاهده نشد. بین سفتی بافت دوزهای مختلف پرتوتابی اختلاف معنیدار وجود نداشت، ولی دوزهای 50 گری و بالاتر در انبار سرد و دوزهای 75 گری و بالاتر در انبار با شرایط کنترل نشده، بیشترین مقادیر را داشتند. اثر زمانهای پرتوتابی یعنی 30 و 45 روز پس از برداشت، بر مقادیر سفتی بافت در هر دو شرایط نگهداری معنیدار نبود. تغییرات رنگ و پیرووات غیر آنزیمی در مدت نگهداری در هر دو شرایط افزایش یافت و تغییرات آنها در زمان پرتوتابی 45 روز پس از برداشت بیش از 30 روز پس از برداشت بود. در مجموع دوز مناسب بین هر دو زمان پرتوتابی برای نگهداری سیر در انبار سرد، 50 گری و در انبار با شرایط کنترل نشده 75 گری بود و برای هر دو شرایط نگهداری، پرتوتابی در زمان30 روز پس از برداشت مناسبتر تشخیص داده شد.

بررسی کاربرد نانوکامپوزیت های پلی اتیلن سبک خاک رس در افزایش کیفیت، ماندگاری و کاهش ضایعات نان مسطح (بربری)

عبدالله همتیان سورکی؛ فریده طباطبایی یزدی؛ مهدی قیافه داوودی؛ سیدعلی مرتضوی

دوره 12، شماره 4 ، اسفند 1390، ، صفحه 51-60

https://doi.org/10.22092/jaer.2012.100331

چکیده

نان بربری یکی از نانهای مسطح رایج در ایران است که زمان ماندگاری نسبتاً پایینی دارد. در این پژوهش تأثیر نانوکامپوزیتهای پلیاتیلن سبک- خاک رس با غلظتهای مختلف نانوذرات رس جهت بستهبندی و نگهداری نان در شرایط متفاوت از نظر دما و رطوبت نسبی محیط نگهداری بررسی شد. نانوکامپوزیتهای حاوی دو غلظت 2 و 6 درصد نانوذرات خاک ... بیشتر

شبیه‌سازی یک بعدی آبشویی رسوب در مخازن سدها

جمال محمدولی سامانی؛ سیدعلی ایوب زاده؛ روزبه آقامجیدی

دوره 8، شماره 3 ، آذر 1386، ، صفحه 51-64

چکیده

کنترل رسوبات در مخزن سدها یکی از موضوعات مهم در مدیریت این مخازن است که موجب افزایش عمر مفیدآنها میشود. مخازن سد به عنوان یک مانع باعث تلهاندازی رسوب میشود و از انتقال رسوب به رودخانة پایین دست جلو‌گیری می‌کند. افزایش مقدار رسوباتدر مخزن، باعث کاهش عمر مفید سد و کاهش استفاده از آن میشود. روشهای مختلفی برای تخلیة ... بیشتر کنترل رسوبات در مخزن سدها یکی از موضوعات مهم در مدیریت این مخازن است که موجب افزایش عمر مفیدآنها میشود. مخازن سد به عنوان یک مانع باعث تلهاندازی رسوب میشود و از انتقال رسوب به رودخانة پایین دست جلو‌گیری می‌کند. افزایش مقدار رسوباتدر مخزن، باعث کاهش عمر مفید سد و کاهش استفاده از آن میشود. روشهای مختلفی برای تخلیة قسمتی از رسوبات مخزن مورد مطالعه قرار گرفته‌است. آبشویی رسوب درمخزن سد به دلیل استفاده از انرژی جریان آب و بینیاز بودن به منبع انرژی اضافی،(مانند لایروبی) در مخازن مختلف در سراسر دنیا به کار گرفته شده است و از اولین گزینهها در مدیریت رسوب در مخازن است. در این مقاله یک مدل ریاضی یک‌بعدی با جریان یکنواخت در مورد آبشویی رسوب در مخزن سد بررسی شده است. این مدل با فرض داشتن پروفیل اولیه رسوب و حل معادلة پیوستگی رسوب بر اساس روش تفاضلهای محدودتهیه شده است و توانایی محاسبة پروفیل رسوب با زمان را دارد. همچنین، مقدار حجم رسوبات شسته‌شده و حجم آب مخزن با گامهای زمانی متفاوت در این مدل محاسبه می‌شود. این مدل برای داده‌های آزمایشگاهی و داده‌های واقعی ارزیابی شد؛ نتایج حاصل از مدل، در مقایسه با مقادیر واقعی، رضایتبخش بود. مقایسة نتایج این مدل با مدل HEC-6، مزیت این مدل و ضعف مدل HEC-6 را در پیش‌بینی پروفیل بستر فرسایشیافته نشان می‌دهد.

پوششهای خوراکی

بررسی اثر اسید اولئیک بر ویژگی‌های فیزیکی، مکانیکی و سد کنندگی فیلم خوراکی ثعلب

محمد اکرامی؛ زهرا امام جمعه؛ میلاد محمدی کیا

دوره 16، شماره 1 ، خرداد 1394، ، صفحه 51-64

https://doi.org/10.22092/jaer.2015.101250

چکیده

فیلمهای جدید خوراکی بر پایه ثعلب(که از گیاه ثعلب، Orchis mascula بهدست میآید) و اسید اولئیک با نسبتهای 10، 20 و 30 (درصد وزنی/ وزنی) با استفاده از روش تشکیل امولسیون با هدف بهبود سدکنندگی نسبت به بخار آب و خواص مکانیکی آنها تهیه شدند. با افزایش غلظت اسید اولئیک تا 30 درصد وزنی درصد فیلمهای تهیه شده از ثعلب، نفوذپذیری به اکسیژن ... بیشتر

بررسی و تعیین تأثیر رطوبت و دمای دانه بر خواص مکانیکی فشاری دانة برنج قهوه‌ای

علی ماشاءاله کرمانی؛ تیمور توکلی هشتجین؛ سعید مینایی

دوره 9، شماره 3 ، آذر 1387، ، صفحه 53-74

چکیده

شناخت خواص گسیختگی دانة‌ برنج و اثر رطوبت و دما بر آن‌ در تحلیل و پیشبینی رفتار شکستگی آنها در هنگام انتقال و فراوری، مهم است. مقادیر این خواص همچنین برای طراحی دقیق ماشین‌آلات برنج‌کوبی بهمنظور کمینه کردن صدمات ضروری است. در این‌ تحقیق، خواص مکانیکی فشاریدانه‌های دو رقم برنج قهوه‌ای هاشمی و خزر در رطوبت‌ها و دماهای ... بیشتر شناخت خواص گسیختگی دانة‌ برنج و اثر رطوبت و دما بر آن‌ در تحلیل و پیشبینی رفتار شکستگی آنها در هنگام انتقال و فراوری، مهم است. مقادیر این خواص همچنین برای طراحی دقیق ماشین‌آلات برنج‌کوبی بهمنظور کمینه کردن صدمات ضروری است. در این‌ تحقیق، خواص مکانیکی فشاریدانه‌های دو رقم برنج قهوه‌ای هاشمی و خزر در رطوبت‌ها و دماهای متفاوت مطالعه شد. آزمایش‌ها در دو حالت بارگذاری فشاری شامل آزمون فشار دانة کامل و آزمون فشار محوری روی نمونههای استوانهای از دانه در سه سطح رطوبت (2/10، 2/12، و 25/13 درصد بر پایة تر) و چهار سطح دمای دانه (35، 45، 55، و 65 درجة سانتیگراد) بررسی شد. در آزمون فشاری دانة کامل، پارامترهای نیروی لازم برای شکست دانه، تغییرشکل در نقطة شکست، انرژی شکست، و مدول الاستیسیته ظاهری اندازه‌گیری شدند. در آزمون فشار محوری نمونة استوانه‌ای نیز تنش و کرنش گسیختگی، مدول چغرمگی، و مدول الاستیسیته فشاریتعیین شدند. نتایج نشان میدهند که رطوبت و دمای دانه اثری معنی‌دار بر مقادیر خواص مکانیکی فشاری برنج قهوهای دارند. مقادیر کلیة خواص مکانیکی، بهجز کرنش گسیختگی فشاری، با کاهش رطوبت و دمای دانه افزایش نشان میدهد. نتایج تجزیة واریانس داده‌ها نشان میدهد که رقم تأثیری معنی‌دار بر کلیة خواص گسیختگی فشاری ندارد. برای هر دو رقم مورد مطالعه، مقدار متوسط نیروی لازم برای شکست دانه‌های برنج قهوه‌ای در محدودة 01/37 تا 96/89 نیوتن متغیر بود. در ضمن، در این شرایط تغییرات تنش گسیختگی فشاری دانه‌های این دو رقم در محدودة 43/16 تا 42/42 مگاپاسکال متغیر بود.

نمون‌سازی جبهه رطوبتی خاک از منبع تغذیه خطی در آبیاری قطره‌ای-نواری

فرهاد میرزایی؛ عبدالمجید لیاقت؛ تیمور سهرابی؛ محمدحسین امید

دوره 6، شماره 2 ، شهریور 1384، ، صفحه 53-66

چکیده

تعیین قطر و عمق خاک مرطوبشده (پیاز رطوبتی) در زمانهای مختلف پس از شروع آبیاری در طراحی آبیاری قطره‌ای اهمیت ویژه‌ای دارد. شکل و ابعاد پیاز رطوبتی به عواملی چند از قبیل بافت خاک، ضریب هدایت هیدرولیکی، و دبی قطره‌چکان وابسته است . در این تحقیق بهمنظور تعیین ابعاد پیاز رطوبتی و گسترش آن در زمانهای مختلف یک مدل فیزیکی از ... بیشتر

تعیین تابع توزیع مناسب برای توصیف تغییرات مکانی آب به‌کار رفته در آبیاری بارانی عقربه‌ای

علی اصغر قائمی؛ فرید فروغی

دوره 5، شماره 3 ، آذر 1383، ، صفحه 53-62

چکیده

سیستم آبیاری بارانی عقربه‌ای یکی از روشهای مدرن آبیاری در بسیاری از نقاط کشور است. با توجه به استفادة رو به رشد از این سیستم، مسائل خشکسالی، و بحث اقتصادی بودن آبیاری (عمق بهینه آبیاری) این سوال مطرح می‌شود که عمق بهینة آبیاری چه مقدار است؟ متاسفانه این پارامتر عموماً بدون در نظر گرفتن تأثیرات زیست محیطی تعیین می‌شود. با توجه به مسائل ... بیشتر سیستم آبیاری بارانی عقربه‌ای یکی از روشهای مدرن آبیاری در بسیاری از نقاط کشور است. با توجه به استفادة رو به رشد از این سیستم، مسائل خشکسالی، و بحث اقتصادی بودن آبیاری (عمق بهینه آبیاری) این سوال مطرح می‌شود که عمق بهینة آبیاری چه مقدار است؟ متاسفانه این پارامتر عموماً بدون در نظر گرفتن تأثیرات زیست محیطی تعیین می‌شود. با توجه به مسائل زیست محیطی و هزینه‌ای که برای پاکسازی آن باید متحمل شویم عمق بهینه آبیاری، لزوماً عمقی نیست که بیشترین محصول از آن عاید شود. از این رو در تعیین عمق بهینه آبیاری محدودیتهای زیست محیطی را نیز باید در نظر گرفت. از طرفی دیگر، تمامی معادلاتی که برای بیان عمق بهینه آبیاری ارائه شده‌اند بر مبنای تابع توزیع حاکم بر مشاهدات مزرعه‌ای (مقدار آب پاشیده شده و یا نفوذ کرده در خاک) هستند و بنابراین دانستن تابع توزیع حاکم بر مشاهدات (مقدار آب پاشیده شده و یا نفوذ کرده در خاک) در تعیین عمق بهینه آبیاری امری ضروری و اجتناب ناپذیر است که در این تحقیق این امر بررسی شده است. در ابتدا، آزمایشها مطابق با استاندارد ASAE طرح ریزی شد. بدین منظور در چهار ردیف شعاعی (دو ردیفA ، Bروی شیب حداکثر با زاویه °3 بین دو شعاع و دو ردیفC ، Dروی شیب حداقل با زاویه °3 بین دو شعاع) قوطیهای نمونه‌برداری آب به فاصلة 6 متر قرار گرفت. سپس دستگاه با سرعتهای مختلف راه‌اندازی و مقادیر آب داخل قوطیها در شرایط مختلف اقلیمی (سرعت باد، دمای هوا، رطوبت نسبی) اندازه‌گیری شد. سپس توابع توزیع مطرح در آبیاری بارانی (توزیع نرمال، لوگ‌نرمال، توانی خاص و یکنواخت) انتخاب شد. برای محاسبات از یک تست آمار ناپارامتری (آزمون کولموگرف-اسمیرنوف) استفاده شد. از بین توابع توزیع مورد بررسی، توابع توانی و یکنواخت در سطح اعتماد 5 درصد در کلیه آزمایشها از نظر آماری رد شدند. توزیع لوگ‌نرمال فقط در سه آزمون (از 20 مورد) در سطح اعتماد 5 درصد پذیرفته شد. توزیع نرمال که در سطح اعتماد 5 درصد در 15 آزمون پذیرفته شد بهترین توصیف را برای پراکندگی داده‌ها ارائه داده است. لذا توصیه می‌شود که برای سیستم آبیاری بارانی عقربه‌ای محاسبات تعیین عمق بهینه آبیاری با در نظر گرفتن تابع توزیع نرمال دنبال شود.

اثر پرمنگنات پتاسیم، واکس و بسته بندی بر کیفیت و طول دوره انباری میوه موز

مجید قرآن خوان؛ ایران محمدپور؛ مهدی مدندوست؛ محمود دژم

دوره 13، شماره 2 ، شهریور 1391، ، صفحه 57-68

https://doi.org/10.22092/jaer.2012.100272

چکیده

موز جزء میوه‎های فرازگرا است و کنترل فرایندهای مربوط به رسیدن آن در کاهش ضایعات این میوه مؤثر است. در این آزمایش تأثیر تیمارهای آماده‌سازی و بسته‌بندی شامل: کیسه پلاستیکی، واکس خوراکی + کیسة پلاستیکی،کیسة پلاستیکی + پرمنگنات‌پتاسیم (دو یا چهار گرم به ازای هر کیلوگرم میوه)،واکس + کیسة پلاستیکی + پرمنگنات‌پتاسیم در مدت پنج هفته ... بیشتر موز جزء میوه‎های فرازگرا است و کنترل فرایندهای مربوط به رسیدن آن در کاهش ضایعات این میوه مؤثر است. در این آزمایش تأثیر تیمارهای آماده‌سازی و بسته‌بندی شامل: کیسه پلاستیکی، واکس خوراکی + کیسة پلاستیکی،کیسة پلاستیکی + پرمنگنات‌پتاسیم (دو یا چهار گرم به ازای هر کیلوگرم میوه)،واکس + کیسة پلاستیکی + پرمنگنات‌پتاسیم در مدت پنج هفته انبارداری در سردخانه (14 درجه سلسیوس) بر کیفیت و خصوصیات میوه موز رقم کاوندیش بررسی شد. در فواصل زمانی8، 16، 24، 32، و40 روز پس از انبارکردن نمونه‌برداری و شاخص‌های رسیدگی میوه شامل: سفتی گوشت،مواد جامد انحلالپذیر، pH آب میوه، کل کربوهیدرات‌ها، تانن، میزان ترکیبات فنلی کل، و قندهای پنتوز اندازه‌گیری شد. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با چهار تکرار(هرتکرار شامل 4 میوه) و مقایسه میانگین‌ها با آزمون دانکن انجام شد. نتایج نشان می‌دهد که تغییرات در رسیدن میوه‌های شاهد نگهداری شده در هوای آزاد شامل: افزایش در میزان مواد جامد انحلالپذیر و قند‌های پنتوز، کاهش در pH آبمیوه، سفتی گوشت، درصد گسی، و میزان ترکیبات فنلی معنی‌داری است. کاربرد تیمارهای واکس+ کیسه پلاستیکی و واکس+ کیسه پلاستیکی+ پرمنگنات پتاسیم به طور معنی‌داری موجب کند شدن فرایند رسیدن می‌شود. تیمارهای واکس+ کیسه پلاستیکی+ چهار گرم پرمنگنات پتاسیم بیشترین تأثیر را در جلوگیری از افزایش میزان مواد جامد انحلالپذیر، قند‌های پنتوز و کاهش pH آبمیوه، سفتی گوشت، درصد گسی و میزان ترکیبات فنلی دارند. همچنین تیمار پرمنگنات پتاسیم +کیسه پلاستیکی و واکس با جلوگیری از تأثیر اتیلن، سبب تأخیر در رسیدگی میوه‌های موز می‌شود.

بررسی و تعیین خواص فیزیکی، شیمیایی و مکانیکی میوه شلیل

محمد جوکی؛ نعیمه خزایی

دوره 11، شماره 4 ، اسفند 1389، ، صفحه 57-66

چکیده

برای کاهش تلفات و حفظ کیفیت محصولات کشاورزی در هنگام برداشت و پس از برداشت و به منظور طراحی و بهینه‌سازی ماشین‌های پس از برداشت نیاز به اطلاعات کافی از خواص فیزیکی و مکانیکی آنها است. در این تحقیق برخی خصوصیات فیزیکی و مکانیکی میوة شلیل رقم ایندیپندنس (Independence) ناحیة تاکستان در استان قزوین بررسی شد. مقادیر قطر بزرگ، قطر متوسط، ... بیشتر

اثر استفاده از انواع کولتیواتور بر میزان عملکرد و کیفیت چغندرقند

صادق افضلی نیا؛ محمود نیرومند جهرمی؛ دادگر محمدی

دوره 9، شماره 2 ، شهریور 1387، ، صفحه 57-68

چکیده

استفاده از کولتیواتور در مزارع چغندرقند به عنوان ماشین داشت چندمنظوره، بر عملکرد محصول بسیار مؤثر است. اما به دلیل هزینههایی که در بر دارد و وجود انواع مختلف کولتیواتور، تعیین تعداد دفعات به کارگیری کولتیواتور در دورة رشد چغندرقند و مناسبترین نوع آن، بسیار مهم است. تحقیقی با هشت تیمار و سه تکرار در قالب طرح بلوکهای ... بیشتر استفاده از کولتیواتور در مزارع چغندرقند به عنوان ماشین داشت چندمنظوره، بر عملکرد محصول بسیار مؤثر است. اما به دلیل هزینههایی که در بر دارد و وجود انواع مختلف کولتیواتور، تعیین تعداد دفعات به کارگیری کولتیواتور در دورة رشد چغندرقند و مناسبترین نوع آن، بسیار مهم است. تحقیقی با هشت تیمار و سه تکرار در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در استان فارس اجرا شد. تیمارهای تحقیق عبارت بودند از: 1) دو مرتبه استفاده از کولتیواتور غلتان، 2) سه مرتبه استفاده ازکولتیواتور غلتان، 3) دو مرتبه استفاده از کولتیواتور هلالی (ثابت)، 4) سه مرتبه استفاده از کولتیواتور هلالی (ثابت)، 5) دو مرتبه استفاده از فاروئر (به عنوان کولتیواتور)، 6) سه مرتبه استفاده از فاروئر (به عنوان کولتیواتور)، 7) دو مرتبه وجین دستی (شاهد) و 8) سه مرتبه وجین دستی که همة این 8 تیمار در طول دورة رشد چغندرقند اجرا شد. فاکتورهای عملکرد ریشة چغندرقند، میزان علف هرز باقیمانده در مزرعه، عیار قند، خلوص شربت خام، درصد شکر استحصالی، میزان قند موجود در ملاس، نیتروژن مضر، پتاسیم، و سدیم موجود در ریشة چغندرقند به عنوان معیار مقایسه بین تیمارهای این تحقیق در نظر گرفته شدند. نتایج تحقیق نشان داد که از نظر عملکرد ریشة چغندرقند و عیار قند هیچگونه اختلاف معنیداری بین تیمارها وجود ندارد. از نظر میزان علف هرز باقیمانده در مزرعه، اختلاف بین تیمارها در سطح 1 درصد معنیدار بوده و تیمار سه بار وجین دستی دارای کمترین مقدار علف هرز (6/275 کیلوگرم در هکتار) و تیمار دوبار استفاده از فاروئر دارای بیشترین مقدار علف هرز (2/706 کیلوگرم در هکتار) بود. از بین فاکتورهای درصد شکر استحصالی، خلوص شربت خام، قند موجود در ملاس، نیتروژن مضر، سدیم، و پتاسیم مانده در ریشة چغندرقند، اختلاف تیمارها از نظر درصد شکر استحصالی، نیتروژن مضر، و مقدار سدیم موجود در ریشه در سطح 5 درصد معنیدار بود و در بقیه فاکتورها، اختلاف معنیداری بین تیمارها وجود نداشت. از نظر اقتصادی نیز تیمار سه بار استفاده از کولتیواتور غلتان، بیشترین درآمد خالص اقتصادی (986587 ریال بر هکتار) و نرخ سودآوری (6/2989 درصد) را دارد و اقتصادیترین تیمارهاست.

مهندسی صنایع غذایی

تعیین ویژگی‌های لزج کشسان (ویسکو الاستیک) دو رقم سیب زمینی ذخیره شده در انبار فنی و غیر فنی

رویا فرهادی؛ امیرحسین افکاری سیاح؛ بهاره جمشیدی؛ احمد موسی پور گرجی

دوره 18، شماره 2 ، اسفند 1398، ، صفحه 43-58

https://doi.org/10.22092/fooder.2019.123267.1174

چکیده

برای تعیین رفتار مکانیکی (خزشی) سیب‌زمینی تحت بار ثابت از دو نمونه سیب‌زمینی که در شرایط مختلف ذخیره‌شده بودند استفاده و اثر زمان و دمای ذخیره‌سازی بر رفتار خزشی نمونه‌ها بررسی شد. پارامترهای خزش شامل ضریبالاستیک آنی، ضریب الاستیک تأخیری، ضریب ویسکوزیته اولیه (آنی)، ضریب ویسکوزیته تأخیری و زمان تأخیری بود. دو نمونه مورد ... بیشتر برای تعیین رفتار مکانیکی (خزشی) سیب‌زمینی تحت بار ثابت از دو نمونه سیب‌زمینی که در شرایط مختلف ذخیره‌شده بودند استفاده و اثر زمان و دمای ذخیره‌سازی بر رفتار خزشی نمونه‌ها بررسی شد. پارامترهای خزش شامل ضریبالاستیک آنی، ضریب الاستیک تأخیری، ضریب ویسکوزیته اولیه (آنی)، ضریب ویسکوزیته تأخیری و زمان تأخیری بود. دو نمونه مورد مطالعه، ویژگی های مکانیکی مختلفی نشان دادند اما در هر دو نمونه با افزایش زمان ذخیره‌سازی، تمامی پارامترهای خزش به‌ جز زمان تأخیری کاهش معنی داری (0.05>p ) داشتند. اثر دمای ذخیره‌سازی بر این پارامترها نیز بررسی شد که نتایج آن نشان از شدت کاهش این پارامترها در انبار غیر فنی نسبت به انبار فنی داشت. یک مدل ریاضی به‌خوبی رفتار خزشی سیب‌زمینی‌های ذخیره‌شده را نشان داد. معادلات رگرسیون نتایج خوبی (0.73 -0.85=R2) برای تأثیر زمان و دمای ذخیره‌سازی بر پارامترهای خزش نشان داد. نتایج این معادلات نشان داد که پارامتر ضریب ویسکوزیته اولیه، بیشترین تأثیر را بر پارامترهای خزش دارد. در انبار فنی، در مقایسه با انبار غیر فنی، به دلیل دمای پایین و رطوبت کنترل‌شده نسبت به انبار غیر فنی شرایط بهتری برای ماندگاری غده‌ها وجود داشت. دوره انبارداری رقم آگریا، نسبت به ژنوتیپ کلون، به دلیل افت کمتر درصد رطوبت و نشاسته و عدم جوانه‌زنی طولانی تر بود درحالی‌که بافت ژنوتیپ کلون ذخیره‌شده نسبت به بافت نمونه تازه، کمتر از دو ماه در انبار غیر فنی و کمتر از سه ماه در انبار فنی، به دلیل هدر روی های رطوبت و کاهش مقدار نشاسته، که تأثیر مستقیم بر بافت می‌گذارند، نرم‌تر شد.

فناوریهای پس از برداشت

اثر بازدارندگی عصاره اکالیپتوس و اسطخدوس بر جوانه‌زنی سیب‌زمینی

فرزاد گودرزی

دوره 18، شماره 1 ، شهریور 1398، ، صفحه 47-60

https://doi.org/10.22092/fooder.2018.121299.1132

چکیده

جوانه‌زنی، عامل حدود 12 تا 17 درصد ضایعات انباری سیب‌زمینی است. با وجود روش‌هایی کارآمد مانند کاربرد کلروپروفام برای کنترل جوانه‌زنی، نمایان شدن جنبه‌های مضر مصرف نگه‌دارنده‌های شیمیایی، و اقبال روز افزون مصرف ‌کنندگان به فرآورده‌های سالم، نیاز به ترکیبات طبیعی مهارکننده جوانه‌زنی را ضروری کرده است. بر این اساس، در این تحقیق ... بیشتر جوانه‌زنی، عامل حدود 12 تا 17 درصد ضایعات انباری سیب‌زمینی است. با وجود روش‌هایی کارآمد مانند کاربرد کلروپروفام برای کنترل جوانه‌زنی، نمایان شدن جنبه‌های مضر مصرف نگه‌دارنده‌های شیمیایی، و اقبال روز افزون مصرف ‌کنندگان به فرآورده‌های سالم، نیاز به ترکیبات طبیعی مهارکننده جوانه‌زنی را ضروری کرده است. بر این اساس، در این تحقیق از عصاره‌های اکالیپتوس و اسطوخدوس با غلظت‌های 0، 0.5، 1، 2، و 4 گرم در لیتر با توالی مصرف هر ماه یک‌بار برای کنترل جوانه‌زنی سیب‌زمینی‌ آگریا در مدت 6 ماه انبارداری استفاده شد. داده‌ها در طرح کاملاً تصادفی با 3 تکرار و در قالب آزمایش فاکتوریل در سطح آماری 5 درصد تجزیه و نشان داده شد که با افزایش غلظت عصاره‌ها تا 2 گرم در لیتر، جوانه‌زنی سیب‌زمینی‌های تیمار شده، نسبت به نمونه شاهد، به شکل معنی‌داری کاهش یافته است. افزایش غلظت عصاره‌ها اثر بیشتری نداشت. مصرف 0.5 گرم در لیتر عصاره‌ها تحریک جوانه‌زنی غده‌ها نسبت به تیمار شاهد را در پی داشت. با مصرف غلظت 2 گرم در لیتر عصاره اکالیپتوس و اسطوخدوس، جوانه‌زنی غده‌ها بهترتیب 64 و 82 و وزن کلی جوانه‌ها 79 و 86 درصد کاهش یافت. بهترین تأثیر از عصاره ترکیبی اکالیپتوس به علاوه اسطوخدوس به دست آمد. کاربرد این تیمار، بیش از 90 درصد کاهش در هر دو ویژگی وزن جوانه و درصد جوانه‌زنی غده‌ها را به دنبال داشت. ارزیابی حسی نمونه‌های پخته و سرخ شدۀ سیب‌زمینی‌های تیمار شده با کلروپروفام (به عنوان تیمار متداول) و عصاره‌های ترکیبی اکالیپتوس و اسطوخدوس، اختلاف معنی‌داری را با یکدیگر نشان نداد، اما هر دو تیمار نسبت به شاهد امتیاز بیشتری از گروه ارزیاب دریافت کردند.

بررسی میزان و چگونگی انتقال ازت به عمق خاک در نتیجه عملیات آبیاری با فاضلاب

علیرضا حسن اقلی؛ عبدالمجید لیاقت؛ مهدی میراب زاده

دوره 5، شماره 4 ، اسفند 1383، ، صفحه 49-64

چکیده

کاربرد فاضلاب و پساب حاصل از تصفیة آن برای مصارف غیر خانگی مانند آبیاری محصولات کشاورزی، به علت نیاز روز افزون به آب (به ویژه در مناطق خشک و نیمه خشکی نظیر ایران)، روز به روز بیشتر مورد توجه قرار می‌گیرد. به علاوه، وجود مواد غذایی مورد نیاز گیاه همچون ازت در این قبیل آبها، به افزایش حاصلخیزی اراضی کمک میکند و در نتیجة تقلیل مصرف کود، ... بیشتر کاربرد فاضلاب و پساب حاصل از تصفیة آن برای مصارف غیر خانگی مانند آبیاری محصولات کشاورزی، به علت نیاز روز افزون به آب (به ویژه در مناطق خشک و نیمه خشکی نظیر ایران)، روز به روز بیشتر مورد توجه قرار می‌گیرد. به علاوه، وجود مواد غذایی مورد نیاز گیاه همچون ازت در این قبیل آبها، به افزایش حاصلخیزی اراضی کمک میکند و در نتیجة تقلیل مصرف کود، به کاهش هزینه‌های عمده جاری در فعالیتهای کشاورزی منجر می‌شود. در عین حال، با توجه به آلایندگی بالقوه ترکیبات نیتراته و تحرک آنها در خاک، اگر دقت نشود، استفاده از این آبها می‌تواند آلودگی آبهای زیرزمینی و منابع آب سطحی را در نتیجه نفوذ عمقی و تخلیه زه آبهای کشاورزی به منابع آب سطحی در پی داشته باشد. از این نظر، به منظور بررسی میزان و نحوة انتقال انواع ترکیبات ازته به زیر عمق توسعة ریشه در نتیجة آبیاری محصولات کشاورزی با فاضلاب، در قالب تحقیقات لایسیمتری به مدت دو سال از فاضلاب خانگی خام و پساب تصفیه شده شهرک اکباتان برای آبیاری سبزیهایی از قبیل گوجه فرنگی، جعفری و هویج استفاده شد. این تحقیق با منظور کردن آب چاه به عنوان تیمار شاهد و بهره گیری از آزمایش آماری فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی به اجرا درآمد. نتایج به دست آمده بیانگر آن است که میزان انتقال ازت به عمق خاک در نتیجه کاربرد فاضلاب خام بین 93/12 تا 75/33 درصد و در پساب تصفیه شده بین 30/23 تا 17/38 درصد غلظت ازت ورودی در نوسان است. ضمن آنکه با محاسبة بیلان جرمی، درصد حذف جرمی ازت بین 6/96 تا 9/98 به دست آمد. حداکثر غلظت ازت نیتراته در مدت دو سال آزمایش، در زه آب خروجی از لایسیمترهای مورد آبیاری با فاضلاب خام و به میزان 12 میلی‌گرم در لیتر مشاهده شد که بسیار کمتر از مقدار مجاز در استاندارد سازمان حفاظت محیط زیست ایران جهت تخلیه پسابها به آبهای سطحی (50 میلی‌گرم بر لیتر) است.

دوره 22 (1402)

دوره 21 (1401)

دوره 20 (1400)

دوره 19 (1399)

دوره 18 (1398)

دوره 17 (1397)

دوره 16 (1394)

دوره 15 (1393)

دوره 14 (1392)

دوره 13 (1391)

دوره 12 (1390)

دوره 11 (1389)

دوره 10 (1388)

دوره 9 (1387)

دوره 8 (1386)

دوره 7 (1385)

دوره 6 (1384)

دوره 5 (1383)

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده