نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانش‌آموخته کارشناسی ارشد

2 استادیار گروه مهندسی آبیاری و آبادانی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه تهران

چکیده

ﻣﻨﺎﺑﻊ آبو اﻧﺮژیدر دﻧﻴﺎﻣﺤﺪوداستوﺑﻪﻋﻠﺖبالا رفتنﺟﻤﻌﻴﺖوﺗﻘﺎﺿﺎیﻏﺬا،ﻣﺼﺮفآبو اﻧﺮژیﺑﺮایﺗﻮﻟﻴﺪﻣﺤﺼﻮﻻت ﻛﺸﺎورزیﻧﻴـﺰاﻓﺰاﻳش می­یابد.  هدف از این پژوهش مقایسهً بهره­وری انرژی-آب و بهره­وری اقتصادیانرژی در سامانه­ها یا سیستم­های آبیاری بارانی و سطحی در شرایط بهره­برداری از آب زیرزمینی است.  برای رسیدن به این هدف از اطلاعات و داده­های تفصیلی سیستم‌های آبیاری و عملکرد محصولات تحت کشت این سیستم­ها در سال 1390 در دشت قزوین استفاده شده است.  اطلاعات مورد نیاز با مراجعهً حضوری به مزارع و تکمیل پرسشنامهو مطالعهً دفترچه­های طراحی سیستم­های آبیاری تحت بهره­برداری در مزارع مورد مطالعه و سازمان جهاد کشاورزی استان قزوین جمع­آوریشده است.  بر اساس نتایج حاصل از این پژوهش، دامنهً بهره‌وری انرژی در آبیاری بارانی بر حسب کیلوگرم به ازای هر کیلووات ساعت در مزارع انتخابی برای گندم بین 62/2 تا 00/9،  برای جو بین 09/2 تا 79/7، برای ذرت دانه‌ای بین 09/1 تا 64/8 و برای یونجه بین 34/0 تا 74/3 و در آبیاری سطحی به ترتیب بین 48/2 تا 02/12 برای گندم، 96/1 تا 69/13 برای جو، 52/1 تا 20/15 برای ذرت دانه­ای و 35/0 تا30/6 برای یونجه به دست آمده است.  بهره­وری اقتصادی انرژی در آبیاری سطحی و بارانی برای گندم بیشتر از سه محصول دیگر است.  نتایج همچنین نشان می­دهد که در حالت بهره­برداری تلفیقی از آب زیرزمینی و کانال آبیاری، بهره­وری انرژی در سیستم‌های آبیاری به مراتب بیشتر از بهره­وری انرژی در حالت بهره­برداری از آب زیرزمینی است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Water and energy resources are limited; however, water and energy consumption for production of agricultural crops is increasing to meet the food dema

چکیده [English]

Water and energy resources are limited; however, water and energy consumption for production of agricultural crops is increasing to meet the food demands of a growing population. The present study compared the energy and economic productivity of sprinkler irrigation with surface irrigation when groundwater is used as an irrigation source. The study used data on irrigation systems and yield of crops cultivated on the Qazvin plain in 2011. The data was obtained by survey from regional farms, design plans for the irrigation systems, and the Qazvin Agricultural Organization. Results showed that maximum and minimum energy productivity of sprinkler irrigation were 9 and 1.3 kg/kWh for wheat, 7.79 and 2.09 kg/kWh for barley, 8.64 and 1.09 kg/kWh for corn, and 3.74 and 3.37 kg/kWh for alfalfa, respectively. The values for surface irrigation were 13.7 and 2.5 kg/kWh for wheat, 20.28 and 2.93 kg/kWh for barley, 15.2 and 1.5 kg/kWh for corn, and 6.3 and 0.3 kg/kWh for alfalfa, respectively. The energy economic productivity for surface and sprinkler irrigation systems for wheat was greater than for the other three crops. The results also showed that energy productivity for the conjunctive use of surface and groundwater for irrigation was greater than for the sole use of groundwater.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Conjunctive Use
  • Economic Productivity
  • Energy
  • Energy Productivity
  • Pumpage
Abadia, R., Rocamora, M. C., Corcoles, J. I., Ruiz-Canales, A., Martinez-Romero, A. and Moreno, M. A. 2010. Comparative analysis of energy efficiency in water users associations. Spanish J. Agric. Res. 8(S2): 134-142.
Alizadeh, A. and  Khalili, N. 2009. Water-energy productivity in sugar beet (Case study: Khorasan province). Iranian J. Irrig. Drain. 3(2): 123-136. (in Farsi)
Anon. 2011. Iranian Ministry of Jihad-e-Agriculture, Center of Statistics and Information Technology. http://dbagri.maj.ir  (in Farsi)
Jackson, T. M., Khan, S. and Hafeez, M. 2010. A comparative analysis of water application and energy consumption at the irrigated field level. Agric. Water Manage. 97(10): 1477-1485.
Khan, S., Khan, M. A. and Latif, N. 2010. Energy requirements and economic analysis of wheat, rice and barley production in Australia. Soil and Environ. 29(1): 61-68.
Kitani, O., Jungbluth, T., Peart, R. M. and Ramdani, A. 1999. CIGR Handbook of Agricultural Engineering. Volume 5: Energy and Biomass Engineering. ASAE Pub..
Martin-Gorriz, B., Soto-García, M. and Martínez-Alvarez, V. 2014. Energy and greenhouse-gas emissions in irrigated agriculture of SE (southeast) Spain: Effects of alternative water supply scenarios. Energy. 77, 478-488.
Nabavi-Pelesaraei, A., Sadeghzadeh, A., Payman, M. H. and Mobtaker, H. G. 2013. Energy flow modeling, economic and sensitivity analysis of eggplant production in Guilan province of Iran. Inter. J. Agric. Crop Sci. 5(24): 3006-3015.
Panahi, H. and Kafi, M. 2012. Evaluation of energy budget and productivity in the potato farms (Case Study: Kurdistan, Dehgolan plain). J. Agric. Ecology. 4(2): 159-169. (in Farsi)
Sohrabi, T. and Borujeni, A. 2005. Conveyance and distribution efficiencies of Qazvin irrigation network. J.  Agric. 5(2): 53-64. (in Farsi)
Shahan, S., Jafari, A., Mobli, H., Rafiee, S. and Karimi, M. 2008. Energy use and economical analysis of wheat production in Iran: a case study from Ardabil province. J. Agric. Technol. 4(1), 77-88.