قاسم زارعی؛ سیدعلی شهپری
چکیده
با توجه به ابعاد جهانی کمآبی، بهویژه در مناطق خشک و نیمهخشک جهان، کمیتۀ بین‌المللی آبیاری و زهکشی (ICID) در هشتمین کنگرۀ بین‌المللی آبیاری میکرو سال 2011 در ایران، توسعۀ روشهای آبیاری میکرو زیرسطحی را بهعنوان جهت‌گیری جهانی،توصیه کرده است. در سالهای اخیر بهدلیل وجود خشکی و بروز خشکسالیهای متعدد در کشور، روش ...
بیشتر
با توجه به ابعاد جهانی کمآبی، بهویژه در مناطق خشک و نیمهخشک جهان، کمیتۀ بین‌المللی آبیاری و زهکشی (ICID) در هشتمین کنگرۀ بین‌المللی آبیاری میکرو سال 2011 در ایران، توسعۀ روشهای آبیاری میکرو زیرسطحی را بهعنوان جهت‌گیری جهانی،توصیه کرده است. در سالهای اخیر بهدلیل وجود خشکی و بروز خشکسالیهای متعدد در کشور، روش آبیاری زیرسطحی سفالی مورد توجه کشاورزان، کارشناسان و محققان قرار گرفته است. اگرچه این روش آبیاری، سنتی است و نسبت به سایر روشهای آبیاری زیرسطحی مزایا و معایب خاص خود را دارد، اما بهنظر میرسد بتوان با تغییرات و تمهیداتی در مکانیزم این روش آبیاری، کاربردهای مناسبی برای آن در کشور توصیه کرد. در سیستم آبیاری زیرسطحی سفالی، چگونگی عملکرد هیدرولیکی کپسولهای سفالی یکی از عوامل اصلی تعیینکننده کارآیی سیستم است. در این پژوهش، دو رابطه یکی آبدهی-زمان و دیگری آبدهی- فشار کپسولهای سفالی ارائه شدهاند که در سیستم آبیاری زیرسطحی استفاده میشوند. این آزمایشها در سه نوع بافت متفاوت خاک لوم شنی، لوم رسی سیلتی و رسی سیلتی و در شرایط صحرایی اجرا شده است. سیستم آزمایشی در قالب طرح اسپلیت پلات با بلوکهای کاملا تصادفی طراحی و اجرا شد. کرت اصلی شامل سه بافت خاک و کرت فرعی شامل سه فشار کارکرد حاصل از ارتفاعهای متفاوت آب سفال با سه تکرار در نظر گرفته شد. نتایج اندازهگیری طی سه ماه و با سه فشار حاصل از دو، سه و چهار متر ارتفاع آب نشان میدهد که آبدهی روزانه سفال بهطور معنیداری تحت تأثیر بافت خاک قرار میگیرد. همچنین، فشار کارکرد سفال تأثیر معنیداری در آبدهی سفال در هر سه خاک دارد. نتایج اندازهگیری رابطۀ آبدهی- فشار کپسولهای سفالی با هفت فشار کارکرد 5/1، 2، 5/2، 3، 5/3، 4 و 5/4 متر حاصل از ارتفاع آب در هر سه نوع خاک طی مدت دو هفته نشان میدهد که بین این دو عامل طراحی سیستم آبیاری، رابطۀ غیرخطی (توانی) برقرار است و بهترین فشار کارکرد کپسول سفالی برای هر سه خاک فشاری است که از ارتفاع ، 4- 5/3 متر آب به دست میآید.
مجتبی شقاقی؛ محمود مشعل؛ قاسم زارعی
دوره 8، شماره 1 ، خرداد 1386، ، صفحه 125-136
چکیده
روش نفوذسنج گلف یکی از روشهای اندازهگیری هدایت هیدرولیکی اشباع خاک در بالای سطح ایستابی است که در آن پارامترهای هدایت هیدرولیکی اشباع (Kfs) و پتانسیل جریان ماتریک (fm) از طریق حل معادله آنالیز دو عمقی ریچارد به روش دستگاه معادلات دو مجهولی مربوط به دو عمق استغراق در یک چاهک، تعیین میشوند. نتایج این روش در خاکهای همگن رضایتبخش ...
بیشتر
روش نفوذسنج گلف یکی از روشهای اندازهگیری هدایت هیدرولیکی اشباع خاک در بالای سطح ایستابی است که در آن پارامترهای هدایت هیدرولیکی اشباع (Kfs) و پتانسیل جریان ماتریک (fm) از طریق حل معادله آنالیز دو عمقی ریچارد به روش دستگاه معادلات دو مجهولی مربوط به دو عمق استغراق در یک چاهک، تعیین میشوند. نتایج این روش در خاکهای همگن رضایتبخش است اما در خاکهای مطبق درصد زیادی از نتایج Kfs و fm منفی و غیرمنطقی خواهد شد. آنالیز دو عمقی ریچارد بستگی زیادی به عمقهای استغراق H1 و H2 و مقادیر دبی ورودی به چاهک در این عمقها دارد. از اینرو، در این تحقیق تأثیر کاهش یا افزایش عمق استغراق H2 نسبت به H1 در ایجاد نتایج منفی و غیر منطقی Kfs و fm در خاکهای لومی مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج بهدستآمده نشان داد که با افزایش نسبت H2/H1، ضمن کاهش قابلتوجه تعداد مقادیر منفی و غیر منطقی Kfs و fm، بین میانگین هریک از این مقادیر در سطح 5 درصد تفاوت معنیداری ایجاد نخواهد شد.
